نگاهى به علوم قرآنى‏ بر اساس تفسير مناهج البيان‏ - صفحه 129

2 - 1 - 2 . تجلى خدا در قرآن:

حضرت امام صادق عليه السلام فرمودند : «خداوند در كلام خود به مردم تجلى كرده است لكن آنان در نمى‏يابند.»۱ و حضرت على عليه السلام در فرازى از خطبه 147 در توضيح چگونگى اين تجلى مى‏فرمايند: «سپس خداوند سبحان در كتابش - بدون آنكه او را ببينند - خود را براى آنها آشكار ساخت با آنچه از قدرتش به آنان نماياند و از قدرتش ايشان را ترساند.»۲
مرحوم آيت الله ملكى ميانجى ضمن استناد به روايات فوق الذكر، نقش تذكرى قرآن را يادآور شده و بيان مى‏كند قرآن بزرگترين يادآور و ارزنده‏ترين راهنماى غافلان است كه آنان را به ياد كرد خدا مى‏خواند و براى رساندن پيام‏ها و تبيين مَرام‏هاى خود، نيازمند دانش‏ها و روش‏هاى ديگران نيست.

3 - 1 - 2 . عصمت ذاتى قرآن :

قرآن از عصمت ذاتى برخوردار است. بنابراين هم براى خود حجّت است و هم با حجيّت خود، جداكننده حق از باطل و روشنگر تمام مسايل مورد اختلاف ميان مردم در موضوعات دينى است، چرا كه خداوند آن را نور، هدايت، بيّنه، ضياء، تذكره و بصائر معرفى كرده است.

4 - 1 - 2 . مهيمن بودن قرآن :

منظور از مهيمن بودن قرآن بر كتب آسمانى پيشين، آن است كه قرآن مراقب و نگهبان كتب آسمانى پيشين است تا چيزى بر آنها افزوده نشود و در حقيقت ملاك تأييد و تصديق، قرآن است. در اين باره به آيه 48 سوره مائده و فرازى از دعاى ختم قرآن (دعاى چهل و دوم) صحيفه سجاديه اشاره شده و نيز روايتى از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نقل شده كه فرمودند : «اِنَّ اللّهَ جَعَلَ كِتابى الْمُهَيْمنَ عَلى‏ كُتُبِهِمْ النّاسِخَ لَها.» «خداوند كتاب مرا نگاهبان و ناسخ كتب پيامبران پيشين قرار داد.»۳

1.بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۱۰۷

2.نهج البلاغه، خطبه ۱۴۷

3.بحارالانوار، ج ۹، ص ۲۹۲

صفحه از 144