2 - 6 - 2 . پيامدهاى تفسير به رأى :
با وجود نهى از تفسير به رأى و حرمت شديد آن، گروهى از مردم در تفسير قرآن به تفسير و توضيح حجّتهاى معصوم عليهم السلام توجه نكردهاند و قرآن را آن گونه تفسير مىكنند كه با محصولات افكار و ا نديشههايشان مطابقت داشته باشد. درحالى كه بر مسلمانان واجب و ضرورى است كه در مرتبه خطاب عام قرآن، آراء و نظريات خود را با نصوص و محكمات و اصول مسلم آن ارائه و با آن تطبيق كنند، و در مرتبه خطاب خاص قرآن، با تفسير وتبيين وارده از معصوم عليه السلام بسنجند.
3 - 6 - 2 . نگاهى به روش تفسيرى صحابه و تابعان
در بحث روش و شيوه تفسيرى صحابه و تابعان، بايد به اين نكته مهم توجه كنيم كه با بروز توطئههاى سهمگين صدراسلام و انحراف در مسأله امامت و رهبرى امت اسلامى، روشهاى تعليم و تربيت قرآن - از جمله روش تفسير قرآن - از بستر صحيح خود خارج شد و انحراف اين دوره از روش صحيح تفسيرى، انحرافات بعدى از روش صحيح تفسيرى را پديد آورد. حق اين است كه تلاش و كوشش ما بايد براى يافتن حق و استنباط معارف و احكام قرآن از مجارى صحيح آن باشد. بنابراين نبايد علوم و معارف دين را در فهمها و انديشههاى مسلمانان صدر اسلام محدود نمائيم. در اين ميان، بزرگ نمايىِ برخى نامها و اشخاص صدر اسلام نيز درست نيست، زيرا كه در ميان صحابه، افرادى نيز بودند كه با اينكه سالها هم عصر پيامبر صلى اللَّه عليه و آله بودند و پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در ميان ايشان بود، حتى نحوه صحيح وضو را از آن حضرت فرا نگرفتند، چه رسد به فراگرفتن علوم و معارف.
انحراف از روش صحيح تفسيرى، تا بدانجا پيش رفت كه نوشتن حديث و نقل سنن نبوى - كه منبع اصلى تفسير قرآن مىباشد - ممنوع گرديد.
در كتاب كافى ضمن حديث مفصلى از سليم بن قيس، كلام حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام در خصوص علل وجود اختلافات در تفسير قرآن و احاديث نبوى گزارش شده كه بسيار خواندنى و شنيدنى است.۱
