اللَّهَ شَديدُ الْعِقابِ)1 دارد كه به سنّت، اعتبار وحيانى بخشيده است. مقصود از منصوص بودن شريعت اسلام، اين است كه همه شريعت نص است از قِبَل خداى به بيان قرآن. 2 حال كه شريعت اسلام، منصوص است، اجتهاد و قياس در آن روا نيست:
پس همه شرايع نص باشد و بر اجتهاد و قياس خود عمل روا نباشد كردن به مذهب اهل البيت عليهم السلام.3
رازى، نيازمندى به قياس براى كشف احكام در عهد نزول قرآن را با استناد به حضور وحى قرآنى، منتفى دانسته است:
اتفاق است كه در عهد سيّد عليه السلام با نزول جبرئيل و قرآن، پندارم به قياس حاجت بنيفتد به دلالتِ اين آيت كه (وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى * إنْ هُوَ إلاّ وَحْيٌ يُوحى * عَلَّمَهُ شَديدُ الْقُوى)4 . 5
مبتنى بر همين ديدگاه رازى، آگاهى از تأويل متشابهاتِ قرآن در عهد نزول را منحصر در رجوع به سنّت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله دانسته است. مهمترين دليل ارائه شده در اين مسئله، حضور پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله به عنوان تنها مرجع براى فهم قرآن است. رازى نيز با استناد به حضور سيّد انبيا فرض تأويل آيات متشابهات از سوى غير ايشان را منتفى دانسته است6 .
شايان ذكر است كه يكى از مسائل مهم تاريخ تفسير، بحث از مفسّران قرآن غير از پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله در عهد نزول است. برخى از قرآنپژوهان معاصر، وجود مفسّرى غير از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را منتفى دانسته و شواهد احتمالى خلاف آن را رد نمودهاند.7
چهار. هدف قرآن
نزول قرآن دو هدف كلّى دارد:
- معجزهاى براى اثبات نبوّت حضرت محمّد صلى اللَّه عليه و آله: «و معجز است بر صدقِ دعوى مصطفى...».۸
1.سوره حشر، آيه ۷.
2.نقض، ص۵۷۵.
3.همان، ص۵۷۴.
4.سوره نجم، آيه ۳ - ۵.
5.نقض، ص ۵۸ - ۵۹.
6.همان جا.
7.تاريخ تفسير قرآن، ج۱، ص۲۵.
8.نقض، ص ۱۷۸.
