بن‏ مايه‏ هاى قرآنى عبد الجليل رازى در «نقض» - صفحه 75

چهار. محمّد صلى اللَّه عليه و آله و على عليه السلام پدران امت اسلامى در (ووَصَّينَا الْانسَانَ بِوَالِدَيهِ)

نويسنده بعض فضائح الروافض گفته است كه در نظر شيعه، مقصود از كلمه «والدى» در آيه (ووَصَّينَا الْانسَانَ بِوَالِدَيهِ .... أَنِ اشْكُرْ لىِ وَ لِوَالِدَيكَ إِلَىَّ الْمَصِيرُ)۱ محمّد صلى اللَّه عليه و آله است و على عليه السلام كه طاعتشان با طاعت خدا برابر است كه پيامبر خدا گفته است: «أنا و على أبوا هذه الاُمّة».۲ رازى در پاسخ مى‏نويسد:
مذهب شيعت، آن است كه غرض از آيت مادر و پدر نسبى‏اند؛ امّا اگر خواجه نوسنّى را طرفه مى‏نمايد كه شيعت گويند طاعتِ رسول و امام چون طاعتِ خداست بايد كه قرآن بر گيرد و از سورة النساء بر خواند كه بارى تعالى گفت: (يا أيُّها الَّذينَ آمَنُوا أطيعُوا اللَّهَ وَ أطيعُوا الرَّسُولَ وَ اُولى اْلأَمْرِ مِنْكُمْ).۳ پس خداى تعالى برابر كرده است هر سه طاعت با همديگر.۴

4. آراى تفسيرى - كلامى رازى

بخشى از كتاب نقض، تبيين آموزه‏هاى كلامى اماميه، مبتنى بر آيات قرآن است. اين بخش، در حقيقت، تفسيرِ كلامى قرآن و تلاش براى ارائه مستندات قرآنى اعتقادات اماميه به شمار مى‏آيد. نتايج اين مباحث در نشان دادن تعامل دانش كلام اسلامى با قرآن و مناسبات بين‏رشته‏اىِ تفسير و كلام اسلامى، قابل توجّه است.

الف. جزاى عمل و اختيار انسان‏

اعتقاد به ثواب و عقاب اخروى، از سنن قطعى خداوند و از ضروريات مذهب اماميه است. مطابق اين آموزه اعتقادى، انسان، به جزاى عمل خوب و بد خويش خواهد رسيد و بهشتى و جهنّمى شدن وى، تابع اين سنّت است. رازى، اعتقاد به جزاى بر اعمال را از ظهور آيات (فَوَ رَبِّكَ لَنَسَْلَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ عَمَّا كاَنُواْ يَعْمَلُون)۵ استنباط كرده است.۶ بديهى

1.سوره لقمان، آيه ۱۴.

2.نقض، ص‏۲۶۶.

3.سوره نساء، آيه ۵۹.

4.سوره حجر، آيه ۹۲ - ۹۳.

5.نقض، ص ۵.

صفحه از 98