بازشناسى مبانى و عملكرد حديثىِ عبد الجليل رازى در كتاب «نقض» - صفحه 158

امكان و وقوع اين كرامات گرفته و نسبت به اين‏كه آيا اهل بيت عليهم السلام نيز چنين مقام و قدرتى را به اذن الهى دارا هستند يا نه، پاسخ نقضى مى‏دهد كه چگونه اهل سنّت براى منصور حلّاج و رابعه عدويه چنين مقاماتى را قائل‏اند؟ آيا نمى‏شود كه اهل بيت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نيز داراى چنين مقاماتى باشند؟۱ او در باره روايت جنگيدن امام على عليه السلام با جنّيان در چاه،۲ به سلطه سليمان نبى و وزيرش آصف، بر جنّيان اشاره كرده كه قرآن مى‏فرمايد: ( وَ الشَّيَطِينَ كُلَّ بَنَّآءٍ وَ غَوَّاصٍ * وَ ءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِى الْأَصْفَادِ )۳ سپس ادامه مى‏دهد كه چگونه اينها مى‏توانند جنّيان را محبوس كنند؛ امّا ممكن نيست كه امام على عليه السلام با جنّيان كافر در چاه بجنگد؟ چه طور تفسير ثعلبى سنّى، ذيل آيه (فَلَمَّا تَرَآءَتِ الْفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَى‏ عَقِبَيْهِ)،۴ قضيه ضربت جبرئيل بر شيطان و زخمى شدن او و فرو شدنش به درياى عمان را آورده،۵ امّا على بن ابى طالب عليه السلام نمى‏تواند جنّيان را بكشد و در چاه بريزد؟۶
رازى در پاسخ به اين سخن كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در همه امور با ابو بكر مشورت مى‏كرد، فعل پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را ناشى از دستور خدا دانسته نه قول ابو بكر و عمر و به آيه (وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى‏ * إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى‏ *عَلَّمَهُ‏و شَدِيدُ الْقُوَى‏ )۷ استناد كرده و سپس مشورت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله با صحابه را از باب (وَشَاوِرْهُمْ فِى الْأَمْرِ)۸ دانسته كه در حقّ همه صحابه است نه ابو بكر و عمر.۹
صاحب فضائح، جريانى را از ارتباط امام صادق عليه السلام با منصور دوانيقى نقل مى‏كند كه در آن، امام به وى پاسخى نرم داد و صاحب فضائح، اين پاسخ را دال بر حقانيت خلافت بنى العباس و پذيرش آن از سوى ائمّه عليهم السلام گرفته است. نقض، ضمن ردّ اين

1.نقض، ص‏۷۰.

2.ر. ك: الإرشاد، شيخ مفيد، ج‏۱، ص‏۳۳۹.

3.سوره ص، آيه ۳۷ -۳۸.

4.سوره انفال، آيه ۴۸.

5.تفسير الثعلبى، ج‏۴، ص‏۳۶۵.

6.نقض، ص‏۷۲.

7.سوره نجم، آيه ۳ - ۵.

8.سوره آل عمران، آيه ۱۵۹.

9.نقض، ص‏۲۴۶.

صفحه از 174