مراتب است؛ يعنى عموم مردم چيزى مى‏فهمند و فردى عالم‏تر، مطالبى عميق‏تر برداشت مى‏كند.^۱ در همه اين اقسام، فهم عرفى لحاظ مى‏شود. حتّى در جايى كه سخن، متناسب با عرف خاص باشد، به‏گونه‏اى است كه عرف خاص بتواند در موقعيت مقتضى آن را براى عموم تبيين كند، لذا باز هم مخاطب عمومى ملحوظ است.^۲
عبد الجليل قزوينى رازى در جاهاى متعدّدى از كتابش فهم حديث را به عقل واگذار كرده و يا يك برداشت را به عقلْ عرضه نموده است. اكنون بخش‏هايى از رفتار وى در اين زمينه را بررسى مى‏كنيم.
نصير الدين در باره رؤيت خدا در روز قيامت - كه ادّعاى جبريون است - ، اصل رؤيت را مى‏پذيرد؛ امّا محدوده آن را قيامت نمى‏داند؛ بلكه دنيا و آخرت مى‏شمرد و ابزار آن را عقل دانسته نَه چشم. او اظهار مى‏دارد كه عقل از طريق علم، خدا را اثبات مى‏كند و مراد از رؤيت، همين اثبات علمى است. وى به اين سخن امام على عليه السلام استناد مى‏كند كه: «لا اعبد ربّاً لم أره لم تره العيون بمشاهدة العيان و لكن رأته القلوب بحقائق الايمان معروف بالآيات مشهور بالدلالات لا يقاس بالناس و لا تدركه الحواس».^۳
او اين تعريف از رؤيت را مغاير با ديدگاه جهم صفوان (م‏128ق)، ابن كلاب (عبد اللَّه بن محمّد: م قرن‏3ق)، ابو الحسن اشعرى (م‏303ق) و ابو بكر باقلانى (م‏403ق) دانسته و نظر ابو حنيفه و شافعى را به خاطر متابعت از تعريف امام على عليه السلام ستوده است.^۴ وى در اين جا بر اساس حكم عقل، به تبيين نوع رؤيت خدا و نفى تجسيم پرداخته است.