مفهوم امامت و ويژگى‏هاى امامان عليهم السلام از نظر عبد الجليل رازى‏ - صفحه 238

و غاصبان بايد كه نكند، و نص باشد از قِبَل خدا به هر روزگارى تا ظاهر و باطنش پاكيزه باشد. خواجه مصنّف تشنيع زند و گويد: اين مذهب رافضيان است و خلافِ اجماع مسلمانان است و خصومتِ صدر اوّل و جمهور اعظم است.۱
مرحوم عبد الجليل در اين جا مى‏گويد به اجماع همه عقلا، كودك سه ساله، شايستگى خلافت را ندارد و محال است كه اجماع بر اين امر منعقد شود. بايد دانست كه اين قول در مبناى سنّيان مى‏تواند صحيح باشد؛ يعنى اگر خلافت به انتخاب مردم باشد، و عقل و بلوغ و ... شرط خلافت باشند، اجماع بر خلافت سه ساله محال و شايستگى آن كودك، مفقود است؛ امّا اگر جعل امامت بر عهده خداوند باشد، هيچ بُعدى ندارد كه خداى تعالى اين مقام را به كودكى در مهد نيز عطا فرمايد، چنان كه به تصريح قرآن كريم به حضرت عيسى در كودكى، نبوّت بخشيد.
(فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كَانَ فِى الْمَهْدِ صَبِيًّا * قَالَ إِنِّى عَبْدُ اللَّه آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا).۲
مريم به عيسى اشاره كرد؛ گفتند: «چگونه با كسى كه كودكى در گاهواره است، سخن بگوييم؟». عيسى گفت: «به راستى كه من بنده خدايم؛ به من كتاب عطا كرده و مرا پيامبر قرار داده است».

در روايات اهل بيت عليهم السلام نيز امامت كودك، جايز شمرده شده‏۳ و امام جواد عليه السلام و نيز حضرت امام عصر عليه السلام در كودكى به امامت رسيده‏اند.

ب. تأكيد بر نص‏

پيش از اين، در بحث راه‏هاى تعيين امام بيان شد كه مرحوم عبد الجليل رازى، تنها نص و نصب الهى را در تحقّق امامت معتبر مى‏داند. ايشان همچنين به نص، به عنوان اصلى‏ترين شرط امامت نيز تأكيد بسيارى دارد و فضايل امامان عليهم السلام را فرع بر آن

1.همان، ص ۸۵ - ۹۰.

2.سوره مريم، آيه ۲۹ - ۳۰.

3.ر.ك: الكافى، ج ۱، ص ۳۸۳ - ۳۸۴.

صفحه از 264