از سوى فاطميان بنيان نهاده شده بود^۱ و «نظاميه»هاى بغداد، اصفهان، هرات، بصره، بلخ و... كه به همّت خواجه نظام الملك براى تثبيت مبانىِ فكرى اهل سنّت تاسيس شده بودند، تمام تلاش خود را براى اثبات حقّانيت خلافت حاميانشان انجام مى‏دادند و در منطقه نفوذ خود، تنفّر شديدى بر عليه رقيبانشان بر مى‏انگيختند. براى مثال، مى‏توان فعاليت‏هاى افرادى چون «امام الحرمين» از مدرسين نظاميه‏^۲ و «غزالى» مؤلّف كتاب فضائح الباطنية را دليلى بر اين ادّعا شمرد.
البته مؤلّفان اماميه نيز كتاب‏هاى فراوانى در ردّ قرامطه نوشته بودند و دانشمندانى چون مرحوم ثقة الإسلام كلينى - كه دايى بزرگوارش علان كلينى به دست قرمطيان به شهادت رسيده بود - ، كتابى به نام الرد على القرامطه تأليف كرده بود.^۳
با توجّه به اوضاع ياد شده، برخى افراد سعى مى‏كردند از فضاى موجود، سوء استفاده كنند و با فروريختن مرزها و آميخته كردن مرزهاى اعتقادى ميان «قرامطه» و «اماميه»، از تنفّر عمومىِ ايجاد شده بر عليه قرمطيان و اسماعيليه به معنى عام براى تخريب چهره شيعه اماميه استفاده كنند و با يكى جلوه دادن شيعيان اماميه، قرامطه، نزاريه و مستعلويه يا هم‏ريشه شمردن اينان، مردم عادى و دولت‏هاى سنّى را بر عليه اماميه بشورانند؛ همان شيوه‏اى كه محمود غزنوى براى موجّه ساختن جنگيدن و تصرّف سرزمين‏هاى تحت حكومت آل بويه - كه به ظاهر، مورد تأييد خلفاى عبّاسى بودند - ، استفاده كرد و اين مطلب، از نامه‏اى كه وى پس از تصرّف «رى» به خليفه عبّاسى نوشته، كاملاً مشهود است. وى تأكيد مى‏كند كه: «از ياران باطنيه، مجد الدوله، خلق بسيار به دار آويخت و معتزله را از خراسان، نفى بلاد كرد. و كتب فلسفه و مذاهب اعتزالى و نجوم را بسوزاند و سواى آنها صد بارِ كتاب به دست آورد و گرفت».^۴