1 : گذرى بر ابعاد حيات فرهنگى - تمدّنى شيعيان در تاريخ اسلام، به روايت عبد الجليل رازى در «نقض»
دكتر محمّد باغستانى ۱
چكيده
آنچه در پى مىآيد، كوششى است در راه واكاوى متن معروف نقض، نوشته عبد الجليل قزوينى رازى. در اين واكاوى، ابعاد گوناگون حيات فرهنگى - تمدّنى شيعيان در تاريخ اسلام به اجمال بررسى خواهد شد و ارزشهاى نهفته در اين متن را در ارائه تصويرى از نقشهاى گوناگونى كه شيعيان اقليت در درون جامعه اكثريت اهل سنّت بر سيماى فرهنگ و تمدّن اسلامى زدهاند، نشان خواهد داد.
كليدواژهها: تاريخ تشيّع، تمدّن اسلامى، فرهنگ، نقض، عبد الجليل رازى.
اين كه با نگاه امروزى بتوان به سراغ متون گذشته رفت و مفاهيم مورد نياز زمانه اكنون را استخراج كرد، كنشى غير عالمانه تلقى نمىشود به آن شرط كه بتوان چارچوب مفاهيم و مصاديق آنها را تعيين نمود و سپس به استخراج همگنانشان از متون گذشته دست يازيد. اصطلاح فرهنگ و تمدّن، اگرچه نو مىنمايد و در سدههاى اخير، كاربرد فراوان يافته، بدان سان كه توانسته كوششها و تكاپوهاى ملل سدههاى دور و ميانه را در جاىجاى اين كره خاكىسامان دهد و به اقتضاى نژاد يا جغرافياى خاص يا زمان
1.عضو هيئت علمى پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى.