گذرى بر ابعاد حيات فرهنگى - تمدّنى شيعيان در تاريخ اسلام، به روايت عبد الجليل رازى در «نقض» - صفحه 7

1 : گذرى بر ابعاد حيات فرهنگى - تمدّنى شيعيان در تاريخ اسلام، به روايت عبد الجليل رازى در «نقض»

دكتر محمّد باغستانى ۱

چكيده‏

آنچه در پى مى‏آيد، كوششى است در راه واكاوى متن معروف نقض، نوشته عبد الجليل قزوينى رازى. در اين واكاوى، ابعاد گوناگون حيات فرهنگى - تمدّنى شيعيان در تاريخ اسلام به اجمال بررسى خواهد شد و ارزش‏هاى نهفته در اين متن را در ارائه تصويرى از نقش‏هاى گوناگونى كه شيعيان اقليت در درون جامعه اكثريت اهل سنّت بر سيماى فرهنگ و تمدّن اسلامى زده‏اند، نشان خواهد داد.
كليدواژه‏ها: تاريخ تشيّع، تمدّن اسلامى، فرهنگ، نقض، عبد الجليل رازى.
اين كه با نگاه امروزى بتوان به سراغ متون گذشته رفت و مفاهيم مورد نياز زمانه اكنون را استخراج كرد، كنشى غير عالمانه تلقى نمى‏شود به آن شرط كه بتوان چارچوب مفاهيم و مصاديق آنها را تعيين نمود و سپس به استخراج همگنانشان از متون گذشته دست يازيد. اصطلاح فرهنگ و تمدّن، اگرچه نو مى‏نمايد و در سده‏هاى اخير، كاربرد فراوان يافته، بدان سان كه توانسته كوشش‏ها و تكاپوهاى ملل سده‏هاى دور و ميانه را در جاى‏جاى اين كره خاكى‏سامان دهد و به اقتضاى نژاد يا جغرافياى خاص يا زمان

1.عضو هيئت علمى پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى.

صفحه از 34