و متعلّمان شيعى را چنان مهم نشان دهد كه سلاطين سلجوقى سنّى نتوانستهاند آنها را ناديده بگيرند، بويژه كه سلاطين سلجوقى، به عقيده اكثريتْ وابسته بودند. ۱
6. تدوين كتاب
از ديگر مدّعيات مؤلّف بعض فضائح الروافض، آن است كه شيعيان فقه ندارند. ۲ عبد الجليل از راه اثبات كتابهاى فقه و وجود كتابخانههاى فراوان در نزد عالمان شيعه، اين ادّعا را نقض كرده است. او كتابهاى معروفتر و متداولتر در نزد علماى شيعه را شمرده است ۳ و بسيار طبيعى است كه اگر در ميان گروهى كتاب و كتابخانه باشد، بويژه در فقه، چگونه مىشود كه دانش فقه وجود نداشته باشد؟!
اين استدلال عبد الجليل، بسيار عالى است. او هم مىتواند رواج دانش فقه را در ميان شيعيان اثبات كند و هم پختگىآنها را در اين دانش، پيش چشم ما نهد، بدان اندازه كه توانستهاند در دانش فقه، كتاب تدوين كنند و توليد كتاب از مهمترين مظاهر نقشآفرينى در يك تمدّن است.
7. كرسى تدريس و تربيت شاگرد
مؤلّف بعض فضائح الروافض، امر تدريس علوم را در ميان شيعيان مرسوم نمىداند. ۴عبد الجليل اين ادّعا را نيز برنتافته و كرسىهاى تدريس استادان بزرگ شيعه را از سدههاى پيش از خود تا روزگار خويش نام برده است ۵و ضمن نشان دادن تداوم
1.... اين گفته منع كردند از مدرسه و مسجد حاشا عنهم صلاتهم فى اعتقادهم (همان، ص۳۷).
2.... رافضيان را درس فقه و شريعت نباشد (همان، ص۳۸).
3.... چون مقنعه و عويص و فرائض و مصباح مرتضى و شرايع على حسينان و من لايحضره الفقيه و كتاب علل الشرايع و عمل يوم و ليله و هدايته المسترشد و المراسم العلويه فى الاحكام النبويه و الجمل و العقود و كتاب المغنى فى الفقه به دو جلد و كتاب فقه القرآن به دو جلد و مناسك الزيارات و كتاب عروض العدوى و كتاب وفاق العامه و الخاصه و كتاب المهذب ابن البراج و كتاب المتمسك بجبل آل محمّد (همان، ص۳۸).
4.... ايشان را درسى نباشد (همان، ص۳۹).
5.... مرتضى بغداد... در عهد خلفا بنى عبّاس مدرس بود (همان، ص۳۹). شيخ مفيد پيش از او مناظرات رفيع كره و تصنيفات كرده... فضل و بزرگى شيخ كبير بوجعفر بابويه... از تصانيف و وعظ و درس از رى تا بلاد تركستان و ايلاق اثر علم اثر آشكار... نوبختيان و محمّد بن شاذان كه فضل ايشان در جهان ظاهر است و ذو الفخرين مرتضى قمى كه از تصانيف و خطب او سرمايه است و... از متأخّران هم خواجه بوجعفر دوريستى و ابو الفرج حمدانى و... و غير اينان از متقدّمان و متأخّران كه به ذكر همه كتاب مطوّل شدند كه مدرّس و متكلّم و فقيه و عالم و مقرى و مفسّر بودند (همان، ص۴۱).
