امّا در جاهاى مختلفى از كتاب ، او همين نسبتِ كفر را به برخى از فرقهها و پيروان آنها روا مىداند و به لعن و نفرين آنها مىپردازد .
فرقههاى مورد بحث در كتاب «نقض»
علاوه بر مباحث كلّى آمده در كتاب نقض كه مربوط به عقايد شيعه و سنّى ، در قالب شبهات و پاسخهاى مربوط به آنها آمده است و در اين پژوهش ، به خاطر وسعت دامنه مباحث ياد شده ، از تبيين و استقصاى آنها صرف نظر گرديد ، به طور كلّى از 44 فرقه زير در اين كتاب ياد شده است كه عناوين آنها به ترتيب حروف الفبا عبارت اند از :
اباحتيّه ، اخباريّه ، اسماعيليّه (= ملاحده : قدّاحيان ، دندانيان) ، اشعريّه (= اشاعره) ، اوزاعيّه ، بااسحاقيّه ، باذنجانيّه ، باطنيّه ، بويوسفيّه ، تعليميّه ، تناسخيّه ، جهميّه ، حشويّه ، حلوليّه ، حنابله ، حنفيّه ، خوارج ، زنادقه ، زيديّه ، سبئيّه ، سندلانيان ، شافعيّه ، صبّاحيّه ، صفاتيّه ، غاليه ، فطحيّه ، قدريّه (معتزله) ، كرّاميّه ، كلّابيّه ، كيسانيّه ، لاسكيّه ، مالكيّه ، مباقليّه ، متصوّفه ، متولّدان ، مجبّره (جبريّه) ، مجسّمه ، مشبّهه ، معطّليّه ، ناووسيّه ، نجّاريّه ، نزاريان (نزاريّه) ، نواصب ، نوبختيّه .
براى اهل تحقيق در زمينههاى فرقهشناسى ، پوشيده نيست كه برخى از اين فرقهها ، ريشه و خاستگاه كلامى دارند و برخى ديگر فقهى ، و بعضى از آنها را نيز مىتوان از جمله فرقههاى صوفيّه به حساب آورد .
همچنين مصنّف در اين كتاب ، به عناوين برخى فرقهها و يا نحلهها اشاره نموده كه در كتابهاى موجود در زمينه فرقهشناسى ، يادى از آنها نشده است و به نوعى مىتوان آنها را جزء فرقههاى اختصاصىِ مرحوم عبد الجليل به حساب آورد .
بنا بر اين، ما در اين پژوهش ، به بيان يادكردهاى مهمّ عبد الجليل در قالب چهار بخش عمده : فرقههاى كلامى ، فرقههاى فقهى ، فرقههاى مربوط به تصوّف ، و فرقههاى اختصاصى ، خواهيم پرداخت :
