ج. برپايىِ فرايض دينى و شعائر مذهبى
از گزارشهاى جالب كتاب نقض، رونق انجام دادن فرايض دينى جمعى و شعائر مذهبى شيعه در بين شيعيان آن روزگار بوده است. مواردى همچون برگزارى نمازهاى جماعات، جمعه، اعياد، ختم قرآن، جمعآورى زكوات و نذورات، مراسم عاشورا و شبهاى قدر، زيارت مراقد اهل بيت عليهم السلام و فرزندان آنها و... .
مثلاً عبد الجليل در پاسخ به اتّهام خواجه سنّى كه گفته بود شيعيان «نماز آدينه نكنند»، مىنويسد:
و بحمد اللَّه و منّه در همه شهرهاى شيعت، اين نماز برقرار و قاعده هست و مىكنند با خطبه و اقامت و شرايط چنان كه در دو جامع به قم و به دو جامع به آوه، و يك جامع به قاشان، و مسجد جامع به ورامين، و در همه بلاد شام و ديار مازندران؛ و انكار اين، غايت جهل است. ۱
و نيز در باره انجام دادن ديگر فرايض دينى، گفتن اذان شيعى، ختم قرآن، جمعآورى و مصرف خمس و زكات و...، به تفصيل در باره چند شهر سخن گفته است. وى از قم چنين مىگويد:
... و زهّاد متعبّد و حاجيان بىمر و روزهداران سه ماهه ۲ و ايّام شريفه ۳ و نماز كنندگان به شب و اهل بيوتات از علوى و رضوى و تازى و ديالم و غيرهم و هر سحرگاه از چند مسجد و مناره آواز موعظت و بانگ نماز متواتر، و هر روز در مساجد كبير و صغير و مدارس معروف و در سراهاى بزرگان ختم قرآن معتاد و معهود و مالهاى فراوان كه هر سال از وجوه حلال به متابعت شريعت در وجوه زكوات و اخماس و صدقات صرف شود به نظر امنا و متديّنان و محتسب عارف علوى كه بىريا و سمعه دِرّه ۴ بر دوش نهاده و همه سال، نهى منكرات را ميان بسته ... و نور و نزهت و بركت مشهد فاطمه بنت موسى بن جعفر عليهم السلام ظاهر و باهر، و امرا و سلاطين
1.همان، ص ۳۹۵.
2.منظور، ماههاى رجب، شعبان و رمضان است.
3.مانند: ايام البيض، عيد غدير و از اين قبيل.
4.شلّاق.
