جغرافياى رى و قزوين در كتاب نقض - صفحه 264

كرده است: اشاعره، كُلّابيان، مجسّمه، مشبّهه، نجاريان، معتزله، مجبّره، قدريّه، زعفرانيه، ناصبيان، خوارج، ملاحده، معتزليان، حنفيان، اصحاب حديث، جهميان، صفاتيان، مياقليان، حنبليان، شافعيان، زيديه، شيعه اخباريه و اصوليه.۱
كريمان در يك جمع‏بندى در باره جغرافياى مذهبى محله‏هاى رى نوشته است:
قسمتى از مغرب باطان، در رشقان، در عابس، در مصلحگاه، دروازه آهنين، دروازه جاروب بندان، ديرينه قبه، قسمتى از شمال و جنوب روده، زامهران، زعفران جاى، فخرآباد، قسمتى از مشرق فليسان، كاهدوزان، كوى اصفهانيان، كوى فيروزه، ناهك يا ناهق، مشهد امير المؤمنين، سرداب از محله‏هاى شيعه‏نشين رى بودند.۲ قسمتى از مشرق باطان، پالانگران، جيلاباد، در شهرستان، در كنده، مركز روده يا قطب روده، رويان، ساربانان، سراى ايالت، سيزين، مهدى آباد هم از محله‏هاى سنّى‏نشين رى به شمار مى‏رفتند. ۳
در صحّت برخى از اين اظهارات مرحوم كريمان، ترديدى نيست؛ امّا بخشى از آنها نيازمند تحقيق و بررسى و عرضه شواهد و قراين متقن است. در اين راستا اگر نام برخى از محلّه‏ها را برگرفته از شهرهاى مبدأ مهاجرت يا به خاطر آمد و شد اهالى آن شهرها از دروازه و محلّه‏هاى ياد شده بدانيم،۴ انطباق مذاهب شهرهاى مبدأ با محلاّت هم نام، هماهنگ نيستند. براى نمونه، در مذاهب محلّه‏هاى رويان و گيلاباد دقّت شود.

6. ساختار شهرى رى در گذشته‏

پهنه شهر باستانى رى از نظر قدمت و تازگى، به دو بخش ممتاز تقسيم مى‏گردد: رى كهنه باستانى و رى مستحدث ادوار بعد. بخش نخستين را «رى برين» يا «رى عليا»

1.ر. ك: نقض، ص ۴۵۷ - ۵۵۰ و در صفحات بسيار ديگر.

2.رى باستان، ج ۲، ص ۸۸.

3.همان جا.

4.همان، ج ۱، ص ۱۹۷.

صفحه از 290