جغرافياى رى و قزوين در كتاب نقض - صفحه 284

و مركزى در قلمرو قزوين قرار گرفت. مستوفى در اين مورد نوشته است:
چون حكومت به جعفريان رسيد، ابهر و زنجان و طارمين و رودبارها و ديلمان و خرگام و رحمت‏آباد و خستجان و سجاس و سهرود و درآباد و كاغذكنان و مزدقان داخل [قلمرو حكومت ]قزوين كردند.۱
در سال 535 ق مقتفى خليفه عبّاسى غلام خويش «يرنقش بازدار» را به حكومت قزوين فرستاد. او و فرزندانش 116 سال حاكم بودند و املاك و اسباب فراوان به دست آوردند. آخرين ايشان ملك ناصر الدين بن مظفّر الدين الب ارغو ابن يرنقش بازدار بود. ۲ مؤلّف نقض در عصر حكومت «بازداران» ۳ زندگى مى‏كرده است و به مناسبت در سه جا از اين خاندان نام برده است.۴

5. فتنه اسماعيليان و قزوين‏

سلطه فرقه اسماعيليه و حسن صباح و جانشينان وى بر قلعه‏هاى كوهستانى نزديك قزوين در الموت، موجب گرديده بود كه اين شهر در مبارزه با فرقه ياد شده، از حساسيت ويژه‏اى برخوردار شود. عبد الجليل قزوينى رازى در لابه‏لاى مجادلات كلامى خويش در مواردى چند، حوادثى از اين فرقه و مجاهده با آنان و نيز حوادثى از شهر قزوين را بر مى‏شمارد.۵ از جمله، در باره فتنه حسن صباح نوشته است:
و خواجه حسين حمدانى كه مقتداى شيعت بود به قزوين، فتوى كرد به خون ملاحده، و تركان و اصحاب حكم را تحريض كرد بر قتل ايشان.۶
در سراى ايالت به قزوين ... خواجه امام ابو اسماعيل حمدانى كه رئيس شيعت بود و اوّل فتوى به خون ملاحده در خانه ايشان كردند.۷

1.همان جا.

2.همان، ص ۷۹۶.

3.همان، ص ۸۰۰.

4.نقض، ص ۱۲۵، ۱۹۳، ۳۸۲. در ص ۳۸۲ «بازدار» به صورت «بازيار» ثبت شده است.

5.همان، ص ۳۶، ۱۲۵، ۱۲۶، ۱۲۹، ۱۳۲ و ۳۱۳ و ... .

6.همان، ص ۳۱۳.

7.همان، ص ۱۲۶.

صفحه از 290