خاندان بابويه در كتاب «نقض» - صفحه 292

بررسى و پژوهش در كتاب نقض، شخصيت‏هاى علمى و مذهبى‏اى هستند كه در اين كتاب از ايشان نام برده شده است.
عبد الجليل رازى در كتاب نقض، به دو گونه، از عالمان پيشين شيعه ياد مى‏كند. گاه، در هنگام برشمارى افتخارات شيعه، نام دانشمندان امامى را فهرست مى‏كند و برترين شخصيّت‏هايش را به رخ حريف مى‏كشد و گاه، هنگام بيان نظريات شيعه و استدلال عليه سخنان نويسنده سنّى، از علماى گذشته نام مى‏بَرَد و از نوشته‏هايشان بهره مى‏جويد. همچنين در مقام پاسخگويى به ادّعاهاى بى‏اساس او، در انتساب برخى متون يا بدفهمى آنها، از آثار اين عالمانْ استفاده مى‏كند.
عالمانى كه عبد الجليل رازى از آنها نام برده و با استفاده از آثارشان سخن مى‏گويد، بسيارند؛ امّا در اين ميان، چند تن از نام‏بردگان، منتسب به يك خانواده‏اند. چند نمونه از اين دست، در كتاب نقض قابل پيگيرى است. از جمله دانشمندان منسوب به يك خاندان، پنج نفر از دانشمندان از «آل بابويه» هستند.
عبد الجليل رازى در باره اين پنج تن - كه عبارت اند از: على بن بابويه (پدر شيخ صدوق)، محمّد بن على بن بابويه (شيخ صدوق)، شمس الدين حسن بابويه، ابو طالب اسحاق بابويه و ابو عبد اللَّه بابويه - ، اطلاعات سودمندى را به خواننده، پيشكش مى‏كند. در نوشته حاضر، اطّلاعاتى كه از اين خاندان علمى ارائه مى‏گردد، دو دسته فايده علمى را به دست مى‏دهد. بخشى از اطّلاعاتى كه پيشروى ماست، در منابع پيش از نقض موجود است و فايده بازگويى آنها، تأييد و تأكيد بر درستى اطّلاعات پيش‏گفته است. بيشتر آنچه كه در اين نوشته در باره صدوقين (پدر و پسر) آمده، از اين دست اند.
بخش ديگرى از مطالب برگرفته از كتاب نقض كه در اين نوشته جاى گرفته‏اند، اطّلاعاتى هستند كه در منابع پيش از كتاب نقض، موجود نيستند و عبد الجليل رازى، كهن‏ترين نويسنده‏اى است كه اين اطّلاعات علمى را ارائه كرده است. بيشتر مطالبى

صفحه از 314