در متون عامّه آمده است كه ابو بكر از امام على عليه السلام شجاعتر بوده، و مرحب را محمّد بن مسلمة كشت، ذو الثدية در مصر كشته شد، و ابوبكر در اَداى سورة برائت بر على عليه السلام امير بود. انس بن مالك، سوره برائت را قرائت كرد. محسن فرزند حضرت فاطمة در زمان پيامبر به دنيا آمد و در همان زمان نيز سقط شد و... و حتّى جاحظ گفته بود كه ايمان على، ايمان درستى نيست؛ چه اين كه او كودك بوده است و شجاعت او نيز شجاعت نيست؛ چراكه پيامبر خبر داده بود كه او را ابن ملجم خواهد كشت و جنگهاى على اشتباه بوده و مسلمين را عمداً كشته است و... . ۱
2. عوامل سياسى
شيعيان در سدههاى ششم و هفتم هجرى در بيشتر نقاط ممالك اسلامى، به عنوان يك اقليت مذهبى - سياسى تحت ستم ويا انزواى حاكمان قرار داشتند. البته برخى از مناطق همچون حلّه و حلب، داراى حكومتهاى محلّى بودند و در سرزمينهايى چون مصر، حكومت مقتدر فاطمى بر سر كار بودند كه تقريباً تمام اين حكومتهاى شيعى در اين دو سده، مقهور حكومتهاى سنّى شدند و از بين رفتند.
يك. ستم حاكمان بر شيعيان
ظهور حكومتهاى مخالف شيعى نظير سلجوقيان در مشرقزمين و ايّوبيان در غرب ممالك اسلامى، منجر شد تا حكومتهاى محلّى شيعى و فاطميان مصر منحل شوند. پيش از اين نيز در سده پنجم هجرى، حكومت مقتدر و علمدوست آل بويه توسط تركان سلجوقى منقرض شده بود. برخوردهاى حاكمان و درگيرىها در اين دو سده، بيشتر با اسماعيليه و باطنيه بوده؛ امّا شيعيان امامى نيز از آن بىنصيب نبودهاند. عماد الدين طبرى در كتاب مناقب الطاهرين (نوشته به سال 673 ق) با توجّه به همين ستمها مىنويسد:
ششصد سال خلفاى بنى اميّه و بنى عبّاس، اخفاى مناقب اهل بيت
