اخلاق و آيين جدل در كتاب «نقض» - صفحه 426

ناقض پاسخ مى‏دهد كه درستى يا نادرستى اعتقادات را بايد بر اساس موافقت با عقل و نظر سنجيد: «نه موافقت زيديه و معتزله»؛ زيرا در اين صورت مى‏توان با همان معيار گفت كه مدّعى و هم‏مذهبانش در برخى باورها مانند رؤيت خداوند با اهل تشبيه و تجسيم و در اثبات ظلم و كفر با كلابيه و جَهميه، همسو هستند. ۱
مدّعى نوشته بود كه پرچم رافضيانْ سفيد است و پرچم ملحدان نيز سفيد. و از اين مشابهت، به يگانگى كيش و روش رسيده بود. ناقض بر او خرده مى‏گيرد كه اين مشابهت «پندارم دلالت مانندگى نكند كه اتّفاق است» و پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله دو پرچم داشته است: سفيد و سياه. پرچم سفيد را به على داد و سياه را به عبّاس. عبّاسيان همچنان رنگ سياه را براى‏خود حفظ كرده‏اند. حال اگر رنگ سفيد، دليل بر الحاد باشد، با توجّه به آن كه اهل تشبيه و تجسيم، همه رنگ سياه دارند، با همان منطق، بايد مذهب خواجه نوسُنّى را باطل شمرد و او بايد از آن مذهب، تبرّى جويد. ۲

13. به كارگيرى منطق كلوخ و سنگ‏

در مواردى، ناقض از بى‏مرّوتى مدّعى و تشبيهات و استعاره‏هاى او سخت خشمگين مى‏شود و با همان شيوه به او پاسخ مى‏دهد. براى مثال، مدّعى يكى ديگر از فضايح شيعيان را آمين نگفتن در نماز و در نتيجه، محروم شدن از ثواب آن مى‏داند و آنان را از اين جهت با جهودان برابر مى‏شمارد. در اين جا ناقض از اين توهين آزرده شده، پاسخ مى‏دهد: «جواب اين بى‏ادبى، آن است كه اوّلاً اى خر مجبّر! از ثواب آمين آن مبتدع محروم باشد كه ثواب در مشيت گويد، و در غضب آن ناصبى باشد كه چيزى در قرآن افزايد كه نه از قرآن باشد، و با جهودانْ مجبّران برابر باشند كه خداى تعالى را رؤيت مجاهره اثبات كنند». ۳
از نظر مدّعى، بيست و چهارمين فضيحت رافضيانْ آن است كه «به همه چيزى به

1.همان، ص ۴۸۳.

2.همان، ص ۴۱۴.

3.همان، ص ۵۹۷.

صفحه از 434