و فتنه انگیزی بیگانگان از بیرون، سبب شد این تعامل و توافق، رفته رفته، جایش را
به تخاصم و تخالف داد و امت بزرگ اسلام با پذیرش انحصار گراییهای علمی و
مذهبی، تن به انشقاقات چند گانه داده و از بهرهمندی احادیث تفسیری ائمه معصوم علیهم السلام محروم شد.
در شرایط کنونی برای خروج از این وضعیت، همان گونه که در حوزه فقه، آهنگ بازگشت به فقه مقارن در فریقین مشاهده میشود، در حوزه تفسیر نیز لازم است به سوی تفسیر روایی مقارن گام برداشت. بی تردید، نگاه مقایسهای به احادیث تفسیری میتواند در انتشار بیشتر فرهنگ اهل بیت کمک شایانی نماید؛ زیرا علو مضامین و فخامت کلام معصوم، عرصه را بر گفتار سست و موهون دیگران تنگ میکند. به هر حال، این نگاه، آثار و نتایج با برکتی دارد که در ادامه به برخی از آنها پرداخته میشود:
مهمترین آثار نگاه تطبیقی به احادیث تفسیری
1. شناسایی محاسن گفتار معصوم
بیتردید، اهل بیت علیهم السلام وارثان کتاب و حاملان معارف قرآناند، بلکه به تعبیر ابن حجر هیتمی، دانشمند بزرگ اهل سنت، اهل بیت علیهم السلام تنها وارثان معارف قرآناند. وی میگوید:
لقد کانت الصحابة متفقین علی أنّ علم القرآن مخصوص باهل البیت؛
اصحاب پیامبر همه بر این نکته اتفاق نظر داشتند که دانش قرآنی ویژه اهل بیت علیهم السلام است.۱.
آنان که از زیبایی و محاسن گفتار امامان معصوم علیهم السلام آگاهاند، به حقیقت، به این نکته اذعان دارند که کلمات ایشان رنگ و بوی الهی داشته و از ریشهای عمیق و شاخهای عریق برخوردار است.
امام رضا علیه السلام میفرماید:
فإنّ النّاس لو علموا محاسن کلامنا لاتّبعونا؛۲.
اگر مردم زیباییهای سخنان ما را میشناختند، از ما تبعیت میکردند.
پرسش مهم، این است که چه راهی برای شناسایی و شناساندن این محاسن
1.. الصواعق المحرقة، ص۲۶۲.
2.. عیون اخبار الرضا علیه السلام ، ج۲، ص۲۷۵.