بهترینِ آن را پیروی می‏كنند _ بشارت ده، اینان‏اند كه خدا آنان را راه نموده و اینان‏اند همان خردمندان».
ای هشام، خداوند متعال دلایلش را با خرد، كامل كرد و پیامبران را با سخنوری، یاری رسانید و آنان را با برهان، به ربوبیّت الهی، راهنمایی ساخت.
همچنین، همه روایاتی كه عقل را حجت خدا و فرستاده او معرفی كرده‏اند،¹ اشاره به این نوع هدایت دارند؛ مانند: این سخن كه از امام كاظم علیه السلام نقل شده است:
إنَّ لِلهِ عَلَی النّاسِ حُجَّتَینِ: حُجَّةً ظاهِرَةً و حُجَّةً باطِنَةً، فَأَمَّا الظّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الأَنبِیاءُ وَ الأَئِمَّةُ علیهم السلام ، و أمَّا الباطِنَةُ فَالعُقولُ²؛
ای هشام، خداوند، دو حجّت بر مردم دارد: حجّت آشكار و حجّت پنهان. حجّت آشكار، رسولان، پیامبران و امامان‏اند، و حجّت پنهان، خردهایند.
همچنین امام صادق علیه السلام می‏فرماید:
حُجَّةُ اللّه‏ِ عَلَی العِبادِ النَّبِیُّ، وَ الحُجَّةُ فیما بَینَ العِبادِ و بَینَ اللّه‏ِ العَقلُ³؛
حجّت خداوند بر بندگان، پیامبر است و حجّت میان بندگان و خداوند، خرد است.
و نیز در روایتی ابن سكیت از امام رضا علیه السلام پرسید:
فَما الحُجَة عَلَی الخَلقِ الیوم؟ فقال: العَقلُ⁴؛
امروز حجت خداوند بر مردم چیست؟ فرمود: خرد.

3 . هدایت تشریعی

سومین نوعِ هدایت همگانی، هدایت تشریعی است. این نوع هدایت در واقع، مكمّل هدایت فطری و عقلی است.
توضیح مطلب این كه اگر فطرت و عقل می‏توانستند راه تكامل انسان را ارائه كنند، نیازی به وحی و هدایت تشریعی از طریق پیامبران وجود نداشت؛ ولی از آنجا كه ادراكات فطری و عقلی، اجمالی وكلّی است، انسان برای دست‏یابی به باورهای صحیح اعتقادی در باره مبدأ و معاد، و شناخت درستِ برنامه تكامل، و تشخیص دقیق راه سعادت خویش،