فصلنامه علوم حديث آرزو دارد كه با همّت دانشوران، پژوهشگران و خادمان سنّت مطهّر، اين آرمان، جامه عمل بپوشد. آنچه در اين شماره منتشر مى شود، پژوهشى است كه فاضل گرامى، جناب آقاى مهدى منتظرقائم، در زمينه اقوال و افعال عيسى بن مريم(ع)به انجام رسانده اند.
ذكر چند نكته درباره اين تحقيق، سودمند است:
1ـ دراين تحقيق، تنها مصادر حديثىِ شيعه، منظور نظر بوده است.
2ـ احاديث كتاب تحف العقول، تحت عناوين «مناجاة اللّه لعيسى» و «مواعظ المسيح»، در اين مجموعه، جاى نگرفته است؛ چرا كه جايگاه آنها معلوم بوده است. البتّه رواياتى كه به صورت پراكنده در اين كتابْ نقل شده، گردآورى شده است.
3ـ احاديث اين مجموعه، در دو بخش (الف: سخنان عيسى بن مريم ـ ب: افعال عيسى بن مريم) تنظيم گرديده و در هر بخش نيز بر اساس ترتيب تاريخىِ مصادر، مرتّب شده است. ۱
بديهى است كه در تنظيم نهايى موسوعه، روايات كتاب تحف العقول نيز ضميمه مى شود. همچنين، از ارجاع به منابع متقدّم، جبران افتادگى هاى احتمالى و تنظيم موضوعى، غفلت نخواهد شد.
علوم حديث
1.اين مصادر، با ترتيب تاريخى حيات مؤلفان آنها و معرّفى نسخه مورد استفاده، بدين شرح اند:
۱ـ الكافى، محمّد بن يعقوب الكلينى(م۳۲۹هـ.)، دارالكتب الإسلاميّّة، تهران ـ۲ـ الفقيه، ابوجعفر محمّد بن علىّ الصدوق(م۳۸۱هـ.)، منشورات جماعة المدرّسين، قم ـ ۳ـ تحف العقول، ابو محمّد حسن بن شعبة الحرّانى(م۳۸۱هـ.)، منشورات الشريف الرّضى، قم ـ ۴ـ التهذ يب، ابو جعفر محمّد بن حسن الطوسى(م۴۶۰هـ.)، دارصعب و دار التعارف، بيروت ـ ۵ـ تنبيه الخواطر، ابو الحسين ورّام بن ابى فراس(م۶۰۵هـ.)، دارالكتب الإسلاميّة، تهران ـ ۶ـ ارشاد القلوب، ابو محمّد الحسن الديلمى(م۷۱۱هـ.)، منشورات الرّضى، قم ـ ۷ـ آداب النفس، محمّد العيناثى العاملى (ح۱۰۸۸هـ.)، المكتبة المرتضوّية، تهران ـ ۸ ـ المحجّة البيضاء، محمّد بن شاه مرتضى الفيض (م۱۰۹۱هـ.)، مكتبة الصدوق، تهران ـ ۹ـ بحار الأنوار، محمّد باقر المجلسى(م۱۱۱۰هـ.)، تحقيق داراحياء التراث و نشر مؤسسة الوفاء، بيروت.
