سفر به اوراسيا - صفحه 207

به خط مصطفی چلبی در دیوارها و سقف ایاصوفیه نگاشته شد. علاوه بر این، لوحه‌هایی دور تا دور سقف ایاصوفیه نصب شد که در آن نام الله، محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی، حسن و حسین نوشته شده بود. این لوحه‌ها در زمان سلطنت عبدالمجید با الواح مدوری _ که به خط ابراهیم افندی نوشته شده بود _ جایگزین گردید. پس از اعلام حکومت جمهوری در ترکیه و به قدرت رسیدن آتاترک، در سال ۱۹۳۵م، ایاصوفیه به دستور وی به موزه تبدیل شد و تا امروز به همین شکل باقی مانده‌است. ارتفاع گنبد بزرگ این مسجد از سطح زمین ۵۵ متر و قطر آن ۳۱ متر است که به وسیله چهل پشت‌بند بزرگ و روی چهار ستون اصلی سوار شده ‌است.
ایاصوفیا یکی از بارزترین و زیباترین نمونه‌‏های باقی مانده معماری دوره بیزانس است. یکی از با ارزش‏ترین هنر‏های موجود در این بنا دکوراسیون داخلی با موزاییک و ستون‏های مرمر آن است. این معبد با چنان شکوه و زیبایی مزین شده بود.
عظمت و زیبایی گنبد ایاصوفیا و ظرافتی که معماران اولیه در ساخت آن به خرج داده‌اند، ایوان غربی کلیسا (هشتی كه دروازه سلطنتی ورودی اصلی بین حیاط خارجی و سالن داخلی) سرسرای بالا _ که به صورت نعل اسب طراحی گردیده _ سالن اصلی کلیسا، محراب لژ مخصوص ملکه (در مرکز سرسرای بالا)، دَر مرمر درون ایاصوفیا در بخش جنوبی، دکوراسیون داخلی ایاصوفیا (طراحی با تخته سنگ‏های مرمر روی دیوارها و موزائیک بر روی منحنی‌‏های هلال طاق و..)، نقاشی‏های متعدد فرشتگان و..، موزاییک‏های تزیین كننده و ده‏‏ها شاهكار هنری دیگر این اثر بیان‌گر تاریخی بس كهن همراه با افتخار و تلاش از هنرمندان ترک است كه بی‏تردید قطعه‏ای غرور آمیز از تاریخ تركیه است كه تا به امروز استوار مانده است.

مسجد سلیمانیه (20/11/1390)

مسجد سلیمانیه در استانبول از مسجد‏های جامع این شهر است که در سال‌‏های ۱۵۵۰ تا ۱۵۵۷ ساخته شد. این مسجد را معمار بزرگ عثمانی خواجه معمار سنان آغا به‌دستور پادشاه عثمانی سلطان سلیمان اول طرح کرد. ارتفاع گنبد این مسجد ۵۳ متر و قطر گنبد ۲۷٫۵ متر است. بنا به سنت عثمانی این مسجد چهار منار (گل‌دسته) دارد که نشانه مسجدهائی است که به امر شاهان ساخته می‌شد. سبک معماری آن، مانند دیگر کار‏های سنان و معماران عثمانی ترکیبی از سبک معماری بیزانسی و اسلامی است. بر پایهٔ رسم آن دوره این مسجد دارای ساختمان‌‏های جنبی مانند مدرسه و حمام و کتابخانه و کاروانسرا و بیمارستان و آشپزخانه عمومی نیز بوده‌است. این گونه ساختمان‌‏های جنبی را «کلیهٔ مسجد» (به ترکی عثمانی «جامی کولیه‌سی») می‌نامیدند. در، باغ پشت این مسجد گور‏های سلیمان اول و همسر و مادر و خواهرش و نیز گور سلیمان دوم و احمد دوم قراردارد.

صفحه از 212