نمونه 1

علامه ذیل آیه (وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ)^۱ روایتی را از الدر المنثور ذكر می‌كند كه ناظر به مدنی بودن این آیه است، اما علامه بر اساس سیاق كلی این آیات _ كه مكی است _ نزول آیه در روز بدر یا در شأن اهل بدر را رد می‌كند و علاوه بر سیاق، در تأیید كلام خود، به آیه مشابه این آیه _ كه در سیاق اهل بهشت است و مكی است _ استناد می‌ورزد ^۲.

نمونه 2

علامه با استناد به سیاق آیات سوره یوسف، كل سوره را مكی می‌داند. از این رو، برخی از روایات را _ كه بر مدنی بودن چهار آیه از سوره تأكید می‌كند و از ابن عباس نقل شده _ رد می‌كند و می‌گوید:
و السورة مكیة علی ما یدل علیه سیاق آیاتها، و ما ورد فی بعض الروایات، عن ابن عباس أن أربعاً من آیاتها مدنیة، و هی الآیات الثلاث التی فی أولها، و قوله «و قد كان فی یوسف و إخوته آیاتٌ للسائلین»^۳مرفوع بما تشتمل علیه من السیاق الواحد^۴.
از ابن عباس در این روایت نقل شده كه سه آیه اول و آیه 7 سوره یوسف مدنی است كه علامه وحدت سیاقی آیات را دلیل پذیرفتن این روایات می‌داند.^۵

تعامل سیاق با روایات ناظر به نسخ آیات

آیة الله خویی نسخ را رفع امر ثابت در شریعت می‌داند؛ به واسطه ارتفاع و گذشتن مدت و زمان آن، چه این امر برداشته شده، از احكام تكلیفی باشد؛ مانند وجوب و حرمت، یا از احكام وضعی باشد؛ مانند صحت و بطلان؛ و چه این امر از مناصب الهی باشد یا غیر آن، از آن اموری كه به خدای متعال برمی‌گردد؛ از این جهت كه شارع است ^۶.
در این بخش تعاملِ سیاق با روایات ناظر به نسخ بعضی آیات را از نظر می‌گذرانیم كه در دو دسته «ردّ روایات نسخ به طور مطلق» و «ردّ روایات نسخ به دلیل نزول متصل آیات بر اساس سیاق» ارائه می‌گردد:

ردّ روایات به طور مطلق

علامه در ذیل آیه اول سوره انفال روایتی از سلف، مانند سعید بن جبیر، مجاهد، عكرمه و ابن عباس نقل می‌كند: