تحلیل اهداف بعثت پیامبر اسلام در روایات

مهدی مهریزی^۱

ملیحه نقوی مقدّم^۲

چكیده

بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله اساس و کانون دین اسلام است. مسلمانان در طول تاریخ تلاش‏های گسترده‏ای جهت تبیین اهداف بعثت انجام داده‏اند. تفکّرات و رویکردهای مختلفی که نشان از پویایی اهداف به تنوع عقاید و برداشت‌ها دارد. هر چند روایات مشهور بعثت در بسیاری از منابع و مقالات معرفی و بررسی شده‏اند، اما گستره روایات اهداف که بالغ بر شصت و یک روایت است، و با حذف مفاهیم مشابه به بیست و دو حدیث، تقلیل می‌یابد؛ محور این پژوهش واقع شد. برای این منظور این پژوهش، ضمن گزارشی از روایات و نگاهی به مصادر معتبر شیعه و سنی، نمایه موضوعی روایات را مورد بررسی قرار می‌دهد و برای فهم و آشنایی با معارف و محتوای روایات، به شرح و تحلیل مؤلفه‌های پرتکرار آن چون: صله رحم، تکریم جایگاه خانواده، پرهیز از خشونت، رحمت، مهر، خردگرایی و توحید پرداخته است.

كلیدواژه‌ها: بعثت پیامبر اسلام، هدف بعثت، تحلیل مضامین روایات.

درآمد

هدف بعثت پیامبر اسلام از مباحث کلیدی در معارف دینی است و تحلیل و پژوهش در باره این حقیقت، در درک درست از دین و دینداری تأثیر دارد. قرآن کریم در آیاتی به بیان اهداف بعثت به صورت صریح یا ضمنی پرداخته است. همچنین خود پیامبر صلی الله علیه وآله و اوصیای ایشان نیز بارها و بارها از اهداف بعثت سخن گفته‏اند. در باره بعثت پیامبر صلی الله علیه وآله روایات زیادی در منابع شیعه و اهل تسنن وجود دارد که بیش از دویست و هشتاد روایت