چند گانگی اسم اعظم در حدیث - صفحه 129

ب. در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است: اسم اعظم دارای 73 حرف است و تنها یک حرف از آن نزد «آصف» بود که زبان به آن گشود و در اثر آن، فاصله میان او و تخت «بلقیس» به زمین رفت و او تخت را به دست گرفت و دوباره، زمین به حالت اوّل برگشت و این همه در زمانی سریع‌تر از یک چشم بر هم زدن صورت گرفت. نیز در ادامه می‏فرماید: در حالی که 72 حرف از 73 حرف اسم اعظم نزد ماست و تنها یک حرف است که خداوند در علم غیب برای خود برگزیده است.۱
ج. در حدیث دیگر از امام صادق علیه السلام آمده است:
تنها یک حرف از اسم اعظم به حضرت سلیمان داده شده بود، ولی خداوند در باره امام شما می‏فرماید:
«قُلْ كَفی بِاللَّهِ شَهِیدَاً بَیْنی وَ بَیْنَكُمْ وَ مَنْ عِندَهُ و عِلْمُ الْكِتَـبِ»،۲سوگند به خدا، كه علم كلّ كتاب در نزد علی علیه السلام بود.۳
این حدیث و روایات مشابه در مقام مقایسه آیه یاد شده با آیه «قَالَ الَّذی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَـبِ أَنَا ءَاتِیکَ بِه قَبْلَ أَن یَرْتَدَّ إِلَیْکَ طَرْفُکَ»۴ بیان شده است که دانش «آصف بن برخیا» از کتاب الهی در مقایسه با دانش ائمه علیه السلام به اندازه یک قطره در مقایسه با دریاست.۵
د. در حدیث منقول از امام باقر علیه السلام در تفسیر آیه شریفه (تَعْلَمُ مَا فی نَفْسی وَ لاَ أَعْلَمُ مَا فی نَفْسِکَ إِنَّکَ أَنتَ عَلَّـمُ الْغُیُوبِ)۶ آمده است: اسم اکبر خدا دارای 73 حرف است که پروردگار یک حرف از آن را پوشیده داشته است. از این رو، هیچ کس از ذات خدا آگاهی ندارد و 72 حرف از آن را به آدم علیه السلام عطا کرده است، و پیامبران آنها را از یکدیگر به ارث برده‏اند تا این که به دست عیسی علیه السلام رسید و این است معنای سخن عیسی علیه السلام به درگاه خداوند «که تو از آنچه در درون من است آگاهی»، یعنی از آن 72 حرف اسم اکبر؛ زیرا تو به من آموختی، لذا از آن آگاهی؛ ولی من از ذات تو آگاه نیستم؛ زیرا تو آن یک حرف را پوشیده داشته‏ای، لذا هیچ کس از آن آگاهی ندارد:

1.. الکافی‏، ج۱، ص۲۳۰؛ شرح اصول الکافی، ج۵، ص۳۱۷؛ بحار الانوار، ج۱۴، ص۱۱۳؛ ج۲۷، ص۲۵ و ۲۶؛ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۵، ص۳۷۰؛ تفسیر الصافی، ج۴، ص۶۷؛ تفسیر نورالثقلین، ج۴، ص۹۰.

2.. سوره رعد، آیه۴۳.

3.. بصائر الدرجات، ص۲۳۲؛ بحار الانوار، ج۲۶، ص۱۷۰؛ تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۵۲۵؛ ج۴، ص۴۵۸.

4.. سوره نمل، آیه۴۰.

5.. بصائر الدرجات، ص۲۳۱، تمامی روایات باب اوّل از جزء ۵.

6.. سوره مائده، آیه ۱۱۶.

صفحه از 134