المراتب في فضائل عليّ بن أبي طالب(ع) - صفحه 114

2 ـ نسخه اى در كتاب خانه آصفيه در حيدر آباد هند ، مورّخ به سال 1088 ه كه برگرفته از نسخه نخستين است . ۱
3 ـ نسخه اى در كتاب خانه ناصريه ، متعلّق به آل صاحب عبقات در لكهنو هند .
4 ـ نسخه اى در كتاب خانه ندوة العلماء در لكهنو هند .
گزارش طباطبايى رحمه الله غير از دست نوشته ها و گزارش هاى سفر علامه امينى رحمه اللهبه هند است كه تنها دوّمين نسخه را ديده و مقدّمه و برخى از مطالب آن را براى استفاده در تأليفات خود بازنويسى كرده است .
ويژگى هاى كتاب «المراتب» : به نظر مى رسد رويارويى ها و منازعات و كشمكش هاى مذهبى و عقيدتى و فرقه اى ميان شيعيان به طور عموم (اعم از تيره هاى امامى ، زيدى و اسماعيلى) و سنّيان ، بويژه حنبليان در قرن سوم و چهارم ، نقش مهمّى در تدوين اين گونه رساله ها و كتاب ها داشته است . غالب محدّثان سنى ، مراتب فضيلت خلفاى راشدين را به ترتيب خلافت آنها قرار داده اند . در مقابل ، شيعيان و شاخه بغدادى معتزليان ۲ قائل به برترى فضايل امير المؤمنين عليه السلام بر تمامى صحابه بوده اند ، با اين تفاوت كه معتزله افضليت على عليه السلام را مانعى از تأخير او در خلافت و مشروعيّت تقدّم مفضول بر او ندانسته اند و گفته مشهور ابن ابى الحديد معتزلى (الحمد للّه

1.دانشمندى به نام على حسين در سال ۱۳۵۷ق نسخه اى از روى اين نسخه تحرير نموده است . «ميراث اسلامى ايران ، دفتر هفتم ، ص ۴۸۴» .

2.شاخه بصرى اعتزال ، عثمانى الهوى بوده اند .

صفحه از 236