سخنى درباره نوافل ماه رمضان و ترتيب آنها - صفحه 3

نراقى (م 1245 ق) در مستند الشيعة ، هنگام نقل نمازهاى مستحبّ غير روزانه ، چنين گفته است:
سوم. هزار ركعت نافله ماه رمضان ، افزون بر نافله هاى مشخّص شده است .
اين هزار ركعت ، طبق روايت و فتواى مشهورتر ، مستحب است ؛ بلكه از سيّد ۱ و ابن ادريس حلّى ۲ و ديلمى ۳ ، اجماع بر آن نقل شده است ، امّا اين ادعاى اجماع با آنچه صاحب رياض المسائل از شيخ صدوق نقل كرده ۴ و شيخ طوسى در كتاب خلاف به اصحاب ما نسبت مى دهد ۵ و نيز با برخى روايات ۶ همخوان نيست ولى چون اين موارد ، نادرند ، شيخ صدوق خود در كتاب من لايحضره الفقيه قائل به جواز شده است . و جواز ، مستلزم استحباب است . ۷ پس ، جواز آن ، اجماعى است. ۸

1.الانتصار : ۱۶۹ .

2.السرائر : ۱ / ۳۱۰ .

3.المراسم العلوية : ۸۱ .

4.رياض المسائل : ۴ / ۱۹۵ .

5.الخلاف : ۱ / ۵۳۱ .

6.ر . ك : كتاب من لا يحضره الفقيه : ۲ / ۱۳۷ / ۱۹۶۵ و ح ۱۹۶۶ ، وسائل الشيعة : ۸ / ۴۲ ـ ۴۴ / أبواب نافلة شهر رمضان ب ۹ ح ۱ ـ ۳ . نيز ، ر . ك : سخن شيخ حرّ عاملى در تأويل و حلّ اين روايت ها .

7.ر . ك : كتاب من لايحضره الفقيه : ۲ / ۱۳۹ ذيل حديث ۱۹۶۷ . همچنين صدوق در الأمالى (ص ۷۴۶ ، مجلس ۹۳) ضمن توصيف آيين شيعه مى گويد: «نماز در ماه رمضان ، مثل نماز در ماه هاى ديگر است. هر كس كه مى خواهد بيشتر بخواند ، هر شب ، بيست ركعت بخواند: هشت ركعت بين مغرب و عشا و دوازده ركعت پس از وقت عشا ، تا آن كه از ماه رمضان ، بيست شب بگذرد. سپس هر شب ، سى ركعت نماز مى خواند : هشت ركعت در ميان مغرب و عشا و بيست و دو ركعت پس از عشا ، و در هر ركعت ، حمد و آنچه مى تواند ، از قرآن بخواند ، مگر در شب بيست و يكم و شب بيست و سوم ، كه مستحب است اين دو شب را زنده بدارد و در هر شب ، صد ركعت نماز بخواند ، در هر ركعت ، يك بار حمد و صد بار قل هو اللّه ».

8.مستند الشيعة : ۶ / ۳۷۷ .

صفحه از 5