بردارنده قاعده زرين است راه وصول به آن مى داند:
اگر مى خواهى مردم دوستت داشته باشند، آنچه را براى خود دوست دارى، براى آنان نيز دوست داشته باش. ۱
7. اشاره به قاعده به مثابه يكى از سه فضيلت اصلى
در برخى روايات از سه ارزش و عمل والا نام برده شده است كه نخستين آنها رعايت همين قاعده است و دومى مواسات با برادر دينى و كمك مالى به او و سومى همواره به ياد خدا بودن است؛ براى مثال در سخنى امام صادق، مى فرمايد:
سَيِّدُ الْأَعْمَالِ ثَلَاثَةٌ إِنْصَافُ النَّاسِ مِنْ نَفْسِكَ حَتَّى لَا تَرْضَى بِشَيْءٍ إِلَّا رَضِيتَ لَهُمْ مِثْلَهُ ... ؛۲سرور اعمال، سه چيز است: دادخواهى مردم از خودت تا جايى كه چيزى را نپسندى، جز آن كه مانند آن را براى آنان پسنديده باشى.
همچنين عبد الاعلى بن اعين پرسش هاى مكتوبى از امام صادق عليه السلام كرد، كه پاسخ نگرفت و چون براى وداع نزد ايشان رفت و از علت پاسخ ندادن پرسيد، حضرت پاسخ داد:
انّي اخاف انْ تكفروا، انّ من اشد ما افترض اللّه على خلقه ثلاثا: انصاف المرء من نفسه حتى لا يرضى لاخيه من نفسه الا بما يرضى لنفسه منه؛۳بيم آن دارم كه كافر شويد. بحق كه سخت ترين فرايضى كه خداوند بر خلق خود مقرر داشت، سه تاست: دادخواهى شخص از خودش تا آن جا كه براى برادرش چيزى نخواهد، مگر آن كه همان را براى خود خواسته باشد.
8 . اشاره به قاعده به مثابه تكليف انسان در قبال ديگران
در حديثى امام صادق وظايف اساسى انسان در قبال خدا و خلق و رابطه خداوند را در قبال انسان مشخص مى كند. طبق اين حديث خداوند به آدم وحى كرد و فرمود:
همه سخن را برايت در چهار كلمه گرد مى آورم. يكى براى من است ديگرى براى تو، سومى ميان من و تو است و چهارمى ميان تو و مردمان.
حضرت آدم خواستار دانستن آنها گشت. خداوند فرمود:
آنچه متعلق به من است، آن است كه تنها مرا بپرستى و شرك نورزى. آنچه براى توست آن است كه به كردارت پاداش دهم. آنچه بين من و توست، آن است كه تو دعا كنى و من اجابت نمايم. و اما آنچه ميان تو و مردم است، آن است كه آنچه را براى خود مى پسندى، براى آنان بپسندى و آنچه را براى خود ناخوش مى دارى، براى آنان ناخوش دارى.۴
1.رسالة فى آداب الاختلاط بالناس، ص۱۴۶.
2.الكافى، ج۲، ص۱۴۴.
3.همان، ص۱۷۰.
4.همان، ص ۱۴۶.
