بنا بر اين حديث، مركز ثقل مسأله، «زهد» خواهد بود.
اكنون مى توان حركت معكوس را آغاز نمود. با توجه به روايات دسته نخست مى توان گفت كه اگر از بين رفتن لذت طلبى (: هادم اللذات) موجب كاهش فشار روانى (:يسلى عنك ما انت فيه) مى گردد، معلوم مى شود يكى از علل فشارهاى روانى، خصيصه لذت طلبى است، نه حوادث و مشكلات بيرونى. كسى كه لذت طلب باشد، فقدان لذت و بروز محنت را برنمى تابد و لذا دچار فشار روانى مى گردد.
و با توجه به روايت دسته دوم مى توان گفت كه اگر زهد موجب كاهش فشار روانى مى گردد، معلوم مى شود يكى ديگر از علل فشار روانى رغبت و دلبستگى به دنياست، نه حوادث و مشكلات بيرونى. كسى كه دلبسته دنيا باشد، توان دورى دنيا و تحمل مشكلات آن را ندارد.
با اين اطلاعات، مى توان مرحله بازگشت يا تدوين را آغاز نمود و در آن، نظريه دين در باب علت فشارهاى روانى را تبيين و روش درمانى آن را توضيح داد. ^۱ در اين باره با توجه به دو يافته مراحل پيشين مى توان گفت:
اگر انسان لذت طلب باشد، در مواجهه با سختى ها بى تاب مى گردد. به همين جهت براى كاهش فشارهاى روانى او بايد لذت طلبى وى را تعديل كرد كه يكى از مهم ترين عوامل آن ياد مرگ است. ياد مرگ لذت طلبى انسان را نابود مى كند و بدين سان انسان از فشار روانى نجات مى يابد.
و اگر انسان دلبسته دنيا باشد، از فراق دنيا و فقدان نعمت هاى آن بى تاب مى گردد. از اين رو، براى كاستن از فشارهاى روانى بايد دلبستگى به دنيا را درمان نمود و بى رغبتى يا زهد را به جاى آن نشاند. اگر انسان نسبت به دنيا بى رغبت گردد، مشكلات زندگى قابل تحمل مى گردد و دچار فشارهاى روانى نمى گردد.

يافته هاى ديگر

جالب اين كه در روايات سه گانه هادم اللذات، مطالب ظريفى وجود دارد كه بار روانشناختى خاص خود را دارند و شايسته نيست از آنها چشم پوشى شود. از اين رو، در ادامه به اين موارد نيز اشاره خواهد شد:
يك. در حديث نخست، به تأثير ياد مرگ در سرعت در خيرات پرداخته شده است. گذشته از اين كه اين تأثير، خود مسأله مهمى است، فرايندى نيز براى آن بيان شده كه در حوزه روانشناسى حايز اهميت است. اين فرايند عبارت است از:
ياد مرگ ----gt; لذت گريزي----gt; آساني مصيبت----gt; سرعت در خيرات
اين فرمول و فرايند، به همين شكل و با همين كليت قابل استفاده است؛ اما از اين گذشته، از تجزيه و تحليل آن يافته هاى ديگرى نيز به دست مى آيد كه هر يك به صورت مستقل مى تواند