اول ماه جديد است؛ يعنى پس از سپرى شدن ماه قبل و آغاز ماه نو؛ نه رؤيت هلال در شب دوم و سوم... . پس رؤيت به شب اول ماه نو و آشكارشدن آن بعد از خروج از محاق مقيد است.
2. از روايات رؤيت، اطلاق مكانى هم فهميده نمى شود؛ چون رؤيت از نظر مكانى به ساكنان زمين مقيد است و ديدن هلال توسط ناظر آسمانى، براى ساكنان زمينى اعتبار ندارد؛ گر چه روايات رؤيت، مقيد به افق ناظر نيست و براى تمام ساكنان زمين حجت است.
3. از روايات رؤيت، اطلاق ابزارى هم فهميده نمى شود و قدر متيقن، رؤيت با چشم عادى و متعارف، موضوع حكم است. بنابراين، رؤيت به رؤيت در شب اول ماه براى ساكنان زمين با چشم متعارف و معمولى مقيد شده است.
به علاوه، لازمه پذيرش اين قول ـ كه هم رؤيت با چشم مسلح اعتبار دارد و هم رؤيت با چشم غير مسلح ـ منجر به قبول تخيير بين اقل و اكثر خواهد بود كه هيچ پژوهشگرى آن را نمى پذيرد.

ادله نفى تخيير بين اقل و اكثر

در احاديث شريف، موضوعاتى چون رؤيت و نظر و سمع وجود دارد كه احكام و آثارى بر آنها مترتب شده است. اين روايات از يك لحاظ به دو دسته تقسيم مى شوند: دسته اى از روايات بايد بر مطلق حمل كرد و دسته اى ديگر را بايد منحصر به چشم عادى دانست و الا تخيير بين اقل و اكثر لازم مى آيد كه گفته شد، هيچ پژوهشگرى آن را نمى پذيرد.

اطلاق ابزارى دسته اى از روايات

روايات ذيل از باب استيناس ـ كه ارتباطى با موضوع رؤيت هلال دارد ـ به دو دسته تقسيم مى شوند: روايات دسته اول، رواياتى است كه ديدن، گر چه طريق است، اما به گونه اى است كه تحول ابزار و قدرت بينايى افراد را در بر مى گيرد؛ مثل:

1. نظر كردن به عورت ديگرى يا نگاه كردن به اجنبيه و نامحرم

۰.درحديث مناهى آمده است كه مى فرمايد:
... و نهى أن ينظر الرجل إلى عورة أخيه المسلم و قال: من تأمل عورة أخيه المسلم لعنه سبعون ألف ملك، و نهى المرأة أن تنظر إلى عورة المرأة، و قال: من نظر إلى عورة أخيه المسلم، أو عورة غير أهله متعمداً أدخله اللّه مع المنافقين الذين كانوا يبحثون عن عورات الناس، و لم يخرج من الدنيا حتى يفضحه اللّه إلا أن يتوب؛^۱درحديث مناهى آمده است كه مى فرمايد:
... و نهى أن ينظر الرجل إلى عورة أخيه المسلم و قال: من تأمل عورة أخيه المسلم لعنه سبعون ألف ملك، و نهى المرأة أن تنظر إلى عورة المرأة، و قال: من نظر إلى عورة أخيه المسلم، أو عورة غير أهله متعمداً أدخله اللّه مع المنافقين الذين كانوا يبحثون عن عورات الناس، و لم يخرج من الدنيا حتى يفضحه اللّه إلا أن يتوب؛ ^۲ پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم نهى فرموده از اين كه مرد به عورت برادر مسلمان خود نگاه كند و فرمود: كسى كه با تأمل به عورت برادر مسلمانش بنگرد، هفتاد ملك او را لعن مى كند. و پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم نهى فرموده از اين كه زن به عورت زن نگاه كند و فرمود: كسى كه به عورت برادر مسلمانش يا عورت غير