تحليلي درباره احاديث غيبت در كتاب الغيبة نعماني - صفحه 211

ج. امام صادق عليه السلام پس از پاسخ به سؤال حازم بن حبيب، به وى مى گويند:
اى حازم، براى صاحب اين امر دو غيبت است و در دومى ظاهر خواهد شد. اگر كسى به سراغت آمد و گفت دستش را از خاك قبر او تكانده است، تصديقش نكن.
نعمانى اين حديث را با دو سند ذكر مى كند. ۱ شيخ طوسى نيز شبيه به آن را مى آورد. ۲
د. ابوبصير از امام صادق عليه السلام مى پرسد:
امام باقر عليه السلام مى فرمود: براى قائم آل محمّد دو غيبت است كه يكى طولانى تر از ديگرى است. حضرت فرمودند: بله.۳
محمد بن جرير طبرى نيز با سندى ديگر آن را نقل مى كند. ۴
ه . محمد بن مسلم ثقفى شنيد كه امام باقر عليه السلام فرمودند:
همانا براى قائم دو غيبت است كه در يكى از آن دو گفته مى شود، مرد، و معلوم نيست به كدامين وادى رفت.۵
مفضّل بن عمر نيز شبيه به اين حديث را با اضافاتى از امام صادق عليه السلام نقل مى كند. ۶

سخن از غيبت، بعد از پيشگويى شهادت سه امام

۰.در حديثى امام صادق عليه السلام سخن امير مؤمنان عليه السلام را چنين نقل مى كنند:قسم به خدا كه حتما من و اين دو پسرم كشته خواهيم شد و خداوند به يقين مردى از فرزندانم را در آخرالزمان برانگيخته خواهد كرد. او خونخواه ما خواهد بود و حتما از مردم پنهان خواهد شد تا اهل گمراهى تميز يابند. (كار به جايى خواهد رسيد) تا اين كه جاهل گويد: خدا را به آل محمد نيازى نيست. ۷

در اين حديث اگرچه اسم قيام كننده برده نشده، اما از قطعى بودن ظهور او در آخرالزمان و نيز غيبتش سخن گفته شده است. اين حديث در دلائل الامامة با سند مشابه ديگرى، غير از طريق محمد بن مالك فزارى نقل شده است. ۸

سخن از غيبت، در بحث تفسيرى برخى از آيات

0.الف. ام هانى از امام باقر عليه السلام تفسير آيه اى از قرآن را مى پرسد: معناى سخن خداوند ـ عزوجل ـ «قسم

1.الغيبة، ص۱۷۲، ح۶.

2.الغيبة (طوسى)، ص۵۵ .

3.الغيبة، ص۱۷۲ ـ ۱۷۳، ح۷.

4.دلائل الامامة، ص۲۹۳.

5.الغيبة، ص۱۷۳، ح۸.

6.همان، ص۱۷۳، ح۹.

7.همان، ص۱۴۰ ـ ۱۴۱، ح۱.

8.دلائل الامامة، ص۲۹۲.

صفحه از 218