لاتقبلوا علينا حديثا إلا ما وافق القرآن و السنه أو تجدون معه شاهدا من أحاديثنا المتقدّمه فإنّ المغيرة بن سعيد دسّ فى كتب أصحاب أبى ما لم يحدِّث بها أبى.۱
همچنين مى گفت: كتاب هاى زيادى از اصحاب امام صادق را به امام رضا عليهماالسلامعرضه كردم و او انكار كرد كه بسيارى از احاديث موجود در آنها از امام صادق باشد و آن گاه اين روايت را از امام نقل كرد:
إنّ أصحاب أبى الخطّاب يدسّون إلى يومنا فى كتب أصحاب الصادق فلاتقبلوا علينا خلاف القرآن ... .۲
محدّثان بزرگ و نقّادان حديث متقدّم نيز همين سخت گيرى ها را درباره حديث و راويان آن به خرج مى دادند؛ ۳ چنان كه احمد بن حسين غضايرى درباره احمد بن محمد بن خالد برقى گفته است:
قمى ها او را طعن مى كردند و اين طعن بر خود او نبود، بلكه بر كسانى بود كه از آنها روايت مى كرد؛ چرا كه او چندان به اين موضوع اهميت نمى داد. به همين سبب احمد بن محمد بن عيسى او را از قم اخراج كرد. البته بعدها او را به قم بازگرداند و از او عذرخواهى كرد. ۴
نظير همين سخت گيرى درباره ابن الوليد استاد شيخ صدوق نقل شده است ۵ تا جايى كه از شيخش صفار ـ كه از سرشناسان قم و موثق بود ـ كتاب بصائر الدرجات را به سبب ضعف اسنادش نقل نكرد. ۶
شوشترى بر آن است كه جعل و تحريف روايات فقط از جانب غلات يا راويان ضعيف شيعى صورت نگرفته است، بلكه گاه ناصبان و مخالفان نيز با جعل اخبار عجيب و منكر درباره فضايل و كرامات ائمه عليهم السلام يا انتساب رواياتى در طعن و مثالب دشمنان به امامان، قصد تخريب دين و مخدوش كردن چهره شيعه در ميان مردم داشته اند كه متأسفانه اين احاديث نيز به جوامع روايى ما راه يافته اند؛ ۷ چنان كه از امام باقر عليه السلام روايت شده است:
رواياتى از ما نقل مى كنند كه ما نگفته ايم و افعالى به ما نسبت مى دهند كه انجام نداده ايم، براى اين كه مردم را از ما بيزار كنند. ۸
1.رجال الكشى، ص۲۲۴.
2.همان، ص۲۲۴ ـ ۲۲۵.
3.ر.ك: الأخبار الدخيلة، ج۱، ص۲۱۷ ـ ۲۱۸.
4.خلاصه الأقوال فى معرفة الرجال، ص۶۳. او نظير همين كار را درباره سهل بن زياد آدمى نيز انجام داد و او را به رى تبعيد كرد و مردم را از سماع و نقل روايت از او منع كرد (الرجال لابن غضائرى، ص۱۲۵)، چرا كه به گفته نجاشى (رجال النجاشى، ص۱۸۵) او را اهل غلو كذب مى دانست.
5.رجال النجاشى، ص۳۴۸.
6.الأخبار الدخيلة، ج۱، ص۲۱۸.
7.براى نمونه هايى از اين موارد ر.ك: الأخبار الدخيلة، ج۱، ص۱۲۳: درباره رؤيت امام زمان؛ ج۱، ص۱۴۸، ۱۵۰ ـ ۱۴۹: درباره قصه جزيره خضراء؛ ج۳، ص۳۱۷: درباره آيات نازل شده در شأن ائمه؛ ج۴، ص۳۱۴: در روايات مسخ بنى اميه به صورت سوسمار.
8.شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۴۳.