دغدغه‏هاي ترجمه متون ديني - صفحه 304

در پايان همايش، آية اللّه محمدى رى شهرى (رئيس مؤسسه علمى ـ فرهنگى دارالحديث) در سخنانى، به اقبال فوق العاده كنونى به سخنان اهل بيت عليهم السلام در سطح جهان اشاره و اهميت چنين نشست هايى را يادآورى كرد. وى به بيان توانايى هاى لازم براى مترجم متون دينى پرداخت و تسلط كافى بر زبان مقصد، اجتهاد لغوى و فهم درست حديث را از جمله اين توانايى ها برشمرد. همچنين برخوردارى از هنر نويسندگى را براى مترجم ضرورى دانست و گفت: «مترجم بايد ابتدا، نويسنده اى توانا باشد تا بتواند متنى جذاب و خواندنى در ترجمه ارائه كند». رسايى ترجمه و توجه به فرهنگ مخاطبان را نيز از لوازم ترجمه ها بيان كرد و گفت: «با عنايت به اين موارد، مترجم بايد محقق باشد و ترجمه، مكمّل كار تأليف و تدوين متون دينى است».
آية اللّه محمدى رى شهرى در ادامه پيشنهاد داد اشكالات ترجمه هاى انجام شده از متون دينى، در ساليان گذشته، گردآورى شود تا راه گشاى سايرين، در ترجمه هاى جديد باشد. ايشان، سپس به راه كارهاى رفع مشكلات موجود در اين حوزه پرداخت و گفت: «ايجاد رشته ترجمه به زبان هاى مختلف، تأسيس مركز آموزش زبان و ترجمه متون دينى، تأسيس انجمن نظارت بر ترجمه متون دينى و انتشار نشريه تخصصىِ ترجمه متون دينى، از راه كارهاى رفع مشكلات موجود در زمينه ترجمه متون دينى است».
اميد مى رود برگزارى چنين نشست ها و ادامه يافتن آنها، سرآغاز شكل گيرى مباحث جدى و عميق در عرصه ترجمه متون دينى باشد و بر رواج و رونق بحث هاى معرفت شناختى اين حوزه بيفزايد. افزون بر اين، اميد داريم كه با پيگيرى جامعه مترجمان، فرهيختگان و پژوهندگان ترجمه متون دينى، پيشنهادهاى طرح شده در اين نشست جامه عمل به تن پوشد و بخصوص شيوه نامه اى درباره ترجمه متون دينى فراهم آيد و به بالندگى سياق و سامان اين امر خطير در زبان فارسى يارى رساند.
توضيح اين نكته لازم است كه واتيكان، دستور العملى را براى مترجمان متون مقدس با عنوان «دستور نامه واتيكان براى ترجمه متون مقدس» تدوين كرده است. اين دستورالعمل ها در باب اصول و شيوه هاى ترجمه كتاب هاى مقدس در كليساى كاتوليك روم است و از سوى «مجمع عبادات الهى و گروه آيين هاى مذهبى» در سندى به نام «آيين موثق» منتشر شده است. واتيكان اين سند را دستورالعمل خوانده است و همين نشان مى دهد كه اين اصول صرفا معيارها و موازين پيشنهادى نيستند، بلكه از نظرگاه واتيكان اجبارى اند. مطالعه اين سند مى تواند مقدمه اى براى تدوين «شيوه نامه ترجمه متون دينى» باشد. ۱ همچنين شكل گيرى «انجمن علمى مترجمان متون دينى» مى تواند در پيگيرى و تحقق اهداف ياد شده يارى رساند.

1.ر.ك: «راهنماى ترجمه موثق كتب مقدس: دستورنامه واتيكان»، ترجمه احمد شهدادى، يادگارنامه فيض الاسلام: جستارهاى علمى و پژوهشى در باب ترجمانى متون مقدس، ص۴۰۷ ـ ۴۲۸.

صفحه از 302