عرضه حديث بر امامان (ع) 1 - صفحه 43

نحله هاى دينى پديد آمد. شيعيان نيز از اين فضاى نيمه آزاد سود جستند و نقل حديث در خانه امام باقر(ع) رونق گرفت. امّا اين رونق، زمينه را براى دنياپرستان و رياست طلبانى چون «مغيرة بن سعيد» نيز آماده كرد. او كه از پايه گذاران خطّ غلوّ است به همراه ديگر غاليان، منافقانه در صف اصحاب امام باقر(ع) نفوذ كردند ۱ و به جعل حديث و دروغ بستن دست يازيدند. از اين رو راويان انديشمند شيعه به عرضه هاى متعددى بر امام باقر(ع) رو آوردند؛ گرچه همه آنها تنها حاصل اين انگيزه نبوده است و به سبب به صحنه آمدن امام و رفع اختناق و فشار، نقد و بررسى انديشه هاى ديگر را نيز در اين عرضه ها، مى جستند. اينك نمونه ها:
يك: شيخ طوسى در فهرست، «عبد بن محمد بن قيس بجلى» را صاحب كتاب دانسته است. عبيد از قول پدرش نقل مى كند كه او كتاب را بر امام باقر(ع) عرضه كرده است و امام فرمود:

۰.هذا قول اميرالمؤمنين، إنّه كان يقول إذا صلّى…

و سپس بقيه كتاب را نقل كرده است. ۲ به احتمال فراوان اين كتاب، همان كتاب قضايا و سنن ابورافع است. «ابو رافع» خازن بيت المال كوفه در زمان خلافت حضرت على(ع) بوده است.

۰.دو:عبداللّه بن عطا: قلت لأبي جعفر(ع): إنّ الناس يقولون: إنّ علىّ بن أبيطالب ـ صلوات اللّه عليه ـ قال: إنّ أفضل الإحرام أن تحرم من دويرة أهلك. فانكر ذلك أبو جعفر(ع) فقال: إنّ رسول اللّه(ص) كان من أهل المدينة ووقته من ذى الحليفه و إنّما كان بينهما ستّة أميال ولو كان فضلاً لأحرم رسول اللّه(ص) من المدينة ولكنّ عليّاً ـ صلوات اللّه عليه ـ كان يقول: تمتّعوا من ثيابكم إلى وقتكم؛ ۳

۰.عبداللّه بن عطا مى گويد:به امام باقر(ع) عرض كردم: مردم از حضرت على(ع)

1.رجال الكشى، شماره ۴۰۲

2.الفهرست، شيخ طوسى، ص۱۷۶، شماره ۴۷۰

3.غرر الحكم : ۲۱۹۰ .

صفحه از 54