از راويان و اصحاب امام صادق(ع) است و كتابى داشته است. ۱ فرزند ديگرش، موسى است كه او نيز در زمره راويان حديث بوده است. ۲
سال وفاتش را 150هـ. ثبت كرده اند. بعضى نيز معتقدند كه در دوران امام رضا(ع) دنيا را وداع گفته است. ۳
ابوبصير (يحيى بن القاسم اسدى)
مورد وثوق و از مشاهير اصحاب و ياران امام باقر و امام صادق(ع) و راوى روايات آن دو بزرگوار است. وى به جز امام معصوم از ابوحمزه ثمالى و صالح (عمران) بن ميثم نيز روايت مى كند. صاحب معجم رجال الحديث مى نويسد:
«در سلسله اسناد روايات بيش از دوهزار و دويست و هفتاد و پنج مورد با عنوان ابوبصير قرار گرفته است.» ۴
راويان از ابوبصير در كوفه بسيارند و از آن جمله از ابان بن عثمان احمر، عاصم بن حميد حناط، حسين بن ابى العلاء و عبدالله بن حماد انصارى. او با آنكه نابينا بود ولى بصيرتش او را وا داشت تا در مقابل فطحيّه موضع بگيرد و پايه هاى عقيدتى آنان در زمينه امامت را مورد حمله قرار دهد. همين موضعگيرى بحق بود كه به وجاهت او نزد شيعيان امام كاظم(ع) افزود.
از آثار اوست: مناسك حج، يوم و ليلة وتفسير. ۵
از آنجا كه ابوبصير كنيه پنج تن بوده كه برخى از آنان مسلّماً ثقه اند، بزرگان ما كتابهاى مستقلى تحت عنوان ابابصير نوشته اند. مرحوم آية الله خويى با بيان قرينه گفته است كه هرجا ابوبصير به طورمطلق آورده شود مراد يحيى بن قاسم ثقه است. ۶ حاجى نورى نيز به
1.خلاصة الاقوال، ص۸۱ ـ ۸۲؛ رجال النجاشى، ص۱۱۲ و ۳۱۲ (شماره ۸۵۷).
2.رجال النجاشى، ص۴۰۸، شماره ۱۰۸۴؛ المعجم الموحد، ج۲، ص۳۶۷
3.براى اطلاع بيشتر درباره او به اين منابع رجوع كنيد: رجال الكشّى، شماره ۴۳۱ و ۴۳۸؛ رجال النجاشى، ص۱۱۲؛ رجال الطوسى، ص۱۲۸ و ۱۷۱؛ خلاصة الاقوال،ص۸۱ ـ ۸۲؛ المعجم الموحد، ج۲، ص۱۴۴؛ مجالس المؤمنين، ج۱، ص۳۳۹
4.معجم رجال الحديث،ج۲۱، ص۴۴
5.الذريعة الى تصانيف الشيعة، ج۴، ص۲۵۱
6.معجم رجال الحديث، ج۲۰، ص۷۵