سال 203 هجرى كه ايشان در توس به شهادت رسيد ،۱ از امامت ايشان برخوردار بودند.
امام هشتم، در دوره بيست ساله امامت خويش، هفده سال را در مدينه و سه سال را در خراسان سپرى كرد. اين دوران، همزمان با حاكميت هارون الرشيد، امين و مأمون بود.۲ هارون و مأمون، از مشهورترين خلفاى عبّاسى بودهاند.
هارون به يارى وزيران توانمند بَرمَكى، مقتدرانه توانست آرامشى نسبى را بر سرزمينهاى اسلامى حاكم كند و با رَصَد دقيق، هر مخالفى را به شدّت، سركوب مىكرد. بىترديد، در يك حكومت كاملاً نظامى و ديكتاتورى، زندگى يك گروه عقيدتى مخالف، مانند علويان ، بسيار دشوار مىنمود و بيش از همه، حركتهاى پيشواى شيعيان ، يعنى امام كاظم عليه السلام نيز به شدّت كنترل مىشد. در چنين حكومتى، دستگيرىها و زندانى كردنهاى گوناگون امام هفتم و سرانجام به شهادت رساندن ايشان، امرى اعجابآور نمىنمود. تعبير رساى يكى از ياران امام هشتم، يعنى محمّد بن سِنان، از شخصيّت هارون، به خوبى بيانگر آن است كه در قلمرو بسيار گسترده حكومت عبّاسى، جز خفقان، چيز ديگر حكمفرما نبوده است. او مىگويد:
از شمشير هارون، خون مىچكد .۳
اين سختگيرىها پس از شهادت امام كاظم عليه السلام نيز بر شيعيان ادامه داشت؛ ولى تعرّضات جدّى بر امام رضا عليه السلام در دوره هارون، نه تنها گزارش نشده، بلكه در متون روايى آمده است كه امام رضا عليه السلام مكرّر پيشگويى كرده بودند كه: «هارون، توان
1.الإرشاد: ج۲ ص۲۴۷.
2.بشارة المصطفى: ص۲۱۸، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج۱ ص۱۹، دلائل الإمامة: ص ۱۷۵.
3.الكافى: ج۸ ص۲۵۷.