هارون ، دفن خواهم شد.1
ايشان در خراسان ، به يار خويش حسن بن على وشّاء فرمود:
هنگامى كه خواستند مرا از مدينه بيرون بياورند ، همه خانواده خود را گِرد خود نشاندم و گفتم برايم گريه كنند تا صداى گريه آنان بر خودم را بشنوم. سپس دوازده هزار دينار ميان ايشان تقسيم كردم و گفتم كه از اين سفر، ديگر باز نخواهم گشت.2
بنا به دستور مأمون ، سفر امام عليه السلام از راه بصره، اهواز و فارس ،3 انجام پذيرفت ؛ زيرا او تأكيد داشت امام عليه السلام از راهى كه از شهرهاى شيعهنشينِ كوفه و قم مىگذرد، عبور نكند.4گزارشهاى تاريخى از وقايع پيش آمده در طول اين سفر ، بسيار اندك است. تجمّع چندين هزار نفرى مردم نيشابور، تنها تجمّع پُرشورى است كه در ميان راه ، رُخ داده و گزارش شده است ؛ همان جا كه امام رضا عليه السلام حديث مشهور «سلسلة الذهب» را براى مردم ، املا فرمود .5
در آن زمان ، نيشابور از مهمترين مراكز حديثى اهل سنّت به شمار مىرفت و دانشمندان و محدّثان بسيارى، همچون اسحاق بن راهِوَيه ، استاد بخارى ، در اين شهر حضور داشتند. مجلس امام عليه السلام در نيشابور و بيان حديث سلسلة الذهب ، در متون روايى شيعه و سنّى به گونههاى مختلف ، منعكس شده است. برخى از گزارشها از حضور دانشمندانى همچون: محمّد بن رافِع ، احمد بن حارث ، محمّد
1.ر . ك : ح ۸۰۹ .
2.ر . ك : ح ۸۰۷ .
3.بنا بر پژوهشى كه در سالهاى اخير انجام شده است، امام رضا عليه السلام از مدينه تا مرو، اين مناطق را پشتِ سر گذاشته است: نقره، نباج، بصره، اهواز، بهبهان، شيراز، استخر، ابرقو، ده شير، يزد، خرانق، رباط پشت بادام، نيشابور، ده سرخ، طوس و سرخس (ر.ك : جغرافياى تاريخى هجرت امام رضا عليه السلام از مدينه تا مرو، جليل عرفانمنش، بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى).
4.عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج۲ ص ۱۸۱ ح۵.
5.بحار الأنوار: ج ۴۹ ص ۱۲۶ ح۳ (به نقل از : كشف الغمّة از تاريخ نيشابور).
