2 . تلاش هاى گروه براى افزايش همرنگى فرد

گروه ها براى همرنگ شدن فرد با گروه ، تلاش هاى فراوانى مى كنند . يكى از مطالبى كه در آموزش اش ^۱ روشن شده ، اين است كه هر چه موقعيت فرد در گروه تثبيت شده تر باشد و بيشتر احساس امنيت كند ، امكان همرنگى او با گروه ـ از نوع متابعت يا همانندى ـ كمتر است و بيشتر براساس ارزش هاى درونى شده اش عمل مى كند . اين مطلب از ديرباز از سوى رهبران گروه هاى اجتماعى كشف شده بوده است و بعضى از گروه ها به شكل هاى گوناگون ، از اين روش استفاده كرده و مى كنند . مثلاً براساس يك سرى جاذبه ها ، افراد را جذب مى كنند . رفتار فرد در اين مرحله ، براساس همانندسازى است . گروه در اين مرحله ، فرد را به عضويت نمى پذيرد ، بلكه با او در مقام هواخواه ، هوادار و رابط برخورد مى كند . به طور طبيعى چنين فردى كه جذبه گروه او را جذب و به همانندسازى كشانده است ، احساس امنيت كمى در گروه دارد ؛ يعنى مى داند به سادگى ممكن است گروه او را طرد كند . از اين رو براى همانندسازى كامل با گروه ، سعى فراوان دارد . براساس آزمايش اش ، حتّى اگر مطلب الف به نظرش درست باشد ، در بحث گروهى سكوت مى كند تا نظر افراد ديگر گروه و به ويژه مسئول گروه را بداند و سپس مطابق آنها ـ اگرچه مطلب الف را غلط اعلام كنند ـ نظر بدهد . به يقين اگر نظر خودش را كه مخالف نظر افراد با نفوذ گروه است ابراز كند ، دوران پيش از پذيرش كامل او در گروه ، طولانى تر خواهد شد و به اصطلاح بايد در قرنطينه بماند تا ساخته شود.
يكى ديگر از نتايج آزمايش اش ـ كه البته از قبل و به طور تجربى براى رهبران گروه هاى اجتماعى شناخته شده بود ـ اين است كه درجه هم رنگى فرد با گروه از نوع همانندى ، به درجه علاقه فرد به عضويت در گروه بستگى دارد ، و درجه علاقه فرد به عضويت در گروه ، با درجه سختى هايى كه براى ورود به گروه تحمل كرده ، هم بسته است . از اين رو ، بعضى از گروه هاى ثانوى مى كوشند سر راه عضويت افراد در گروه ، مراحل طولانى و سختى قرار دهند كه آن كس كه پس از طى همه آنها ، به داخل گروه راه مى يابد ، طرد و اخراج از گروه برايش رنج بزرگى باشد و بر اثر تحمل سختى هاى فراوان براى ورود به گروه ، علاقه اش به گروه شديد شود و هم رنگى اش با گروه افزايش يابد . البته نبايد فراموش كرد كه ايجاد اين مراحل مشكل ، به معناى گذاشتن سنگ سنگين بر سر راه آنهاست ؛ يعنى در عين تلاش فراوان براى جذب آنها ، پيچ و خم ها و قالب هاى ظاهرى اى درست مى كنند كه علاقه او را تشديد كند . مانند همان مراحل مختلف هواخواهى ، هوادارى و رابط كه در گروه هاى سياسى ضد انقلاب در كشور خودمان به روشنى مشاهده مى شود.
براى مثال ، زمانى شرط ورود به سازمان آزادى بخش الجزاير در دوران سلطه استعمار فرانسه بر آن كشور ، كشتن يك فرانسوى بود . از يك سو اين عمل كار مشكلى بود و كسى كه بر اثر علاقه به عضويت در اين سازمان ، حاضر مى شد اين كال مشكل و خطرناك را انجام دهد ، به طور طبيعى درجه سازمان پذيرى اش در گروه ، فراوان بود . از سوى ديگر ، چون راه برگشت به حالت عادى و جدايى از سازمان آزادى بخش را به روى خود مى بست ، طرد از سازمان ، شديدترين مجازات برايش تلقى مى شد . از اين رو ، سازمان پذيرى و اجراى ضوابط رفتارى گروه ، از سوى او به حد اعلاى خود مى رسيد.