3 ـ 3 . محيط هاى اجتماعى شدن
تا اين جا از مكانيزم ها و عوامل اجتماعى شدن سخن گفتيم مع ذلك كافى نيست كه عوامل اساسى اجتماعى شدن را تشخيص دهيم بلكه بايد تأثير آنها را بشناسيم و آنها را در محيط هايى كه بدان تعلق دارند قرار دهيم و محيط هايى را كه تحت تأثير آن قرار دارند بشناسيم . در اين جا مفيد است كه ميان محيط هاى تعلق و محيط هاى مرجع فرق بگذاريم.
3 ـ 3 ـ 1 . محيط تعلق
«محيط تعلق ، محيط هاى متفاوتى هستند كه عوامل اجتماعى شدن و اجتماعى شده ، از نظر بوم شناسى، اقتصادى و جامعه شناختى با يكديگر درآميخته اند و محيط هايى هستند كه عوامل اجتماعى شدن جزئى از آنها هستند و به طور اخص بدان ها تعلق دارند . به يقين خانواده ، بهترين نمونه يك عامل اجتماعى شدن است كه در آن اجتماعى شدن به طور فشرده صورت مى گيرد . امّا خانواده ، به وسيله اسلاف ، از طريق خويشاوندى تحت تأثير قرار مى گيرد. ۱
«براى شناخت اجتماعى شدنى كه در بطن خانواده صورت مى گيرد ، بايستى محيط هاى تعلق اين خانواده را شناخت». ۲ چند نمونه از محيط هاى تعلق گروه خانواده عبارت اند از محيط روستايى و محيط شهرى ، گروه هاى نژادى ، قومى و فرهنگى ، طبقه اجتماعى كه خانواده به نسبت به اين كه به كدام يك از آنها متعلق باشد ، ارزش ها و هنجارها و عناصر فرهنگى مشخصى را به اجتماعى شوندگان القا مى كند . مثلاً خانواده روستايى و شهرى را در نظر بگيريد كه محتواى پيام و شيوه اجتماعى كردنشان ، تحت تأثير فرهنگ روستا يا شهر متفاوت است ؛ هر چند عامل اجتماعى كردن در هر دو مورد ، گروه خانواده است.