91
انديشه اجتماعي در روايات امر به معروف و نهي از منكر

1 ـ 2 . سطوح مختلف همنوايى با ارزش ها و هنجارها

در روايت ، دو سطح براى همنوايى در نظر گرفته است: ۱ پيروى از هنجارها و همراهى با تأكيدهاى ديگران بر ارزش ها و هنجارها ، و اعمال كنترل اجتماعى و تلاش براى همنوا ساختن ديگران با ارزش ها و هنجارها . قاعده و هنجار اين است كه كسى كه به سطح اوّل همنوايى رسيده است ، به دومى بپردازد و ترتيب را رعايت كند . از اين رو ، مى توان حدس زد كسى كه به سطح اوّل همنوايى نرسيده ، در اعمال كنترل اجتماعى و نيتش در تأكيد بر ارزش ها و هنجارها و جلوگيرى از ضد ارزش ها و نابهنجارى ها، مقاصد ديگرى پنهان است ، نه حفظ فرهنگ و تداوم آن.
بر ارزش ها و هنجار تأكيد كنيد . ديگران را بر رعايت ارزش ها و هنجار خودتان بپذيرند و از زشتى ها و نابهنجارى ها جلوگيرى كند و جلوگيرى از آنها را نسبت به خودتان بپذيرد و موكدا چنين است كه ما به جلوگيرى كردن بعد از پذيرش جلوگيرى فرمان داده شده ايم.

1 ـ 3 . همنوايى با ارزش ها

با توجّه به دو سطح همنوايى و ترتيب آنها يكى بعد از ديگرى ، ممكن است به نظر برسد تا تحقق همنوايى كامل سطح اوّل، سطح دوم آن عملى نيست و موارد مشاهده شده ، داراى باطن و معناى ديگرى است . امّا چنين نيست ، بلكه اين ترتيب در مورد هر ارزش يا هنجار ، به طور جداگانه سنجيده مى شود . براى مثال كسى كه خمر نمى نوشد ، از نوشيدن خمر جلوگيرى مى كند . اصولاً بايد دانست كه همنوايى در مورد همه ارزش ها و هنجارها صد در صد نيست.
«بر ارزش ها و هنجارها تأكيد ورزيد ؛ هر چند تمام آن را رعايت نمى كنيد و از زشتى ها و نابهنجارى ها جلوگيرى كنيد ؛ هر چند منع از همه آنها را نپذيرفته باشيد». ۲
جامعه شناسان معتقدند اشخاص ، به همنوا و كجرو تقسيم نمى شوند ؛ زيرا هر كس تا حدودى همنوا و به اندازه اى كجرو است . به همين دليل ، عمل افراد به همنوايى و كجروى متصف مى شود.

1.ر.ك : حُرّ عاملى ، محمّد بن حسن ، وسائل الشيعه ، ج ۱۶ ، روايت ۲۱۲۱۵.

2.ر.ك : حُرّ عاملى ، محمّد بن حسن ، وسائل الشيعه ، ج ۱۶ ، ص ۱۵۱ ، روايت ۲۱۲۱۷ .


انديشه اجتماعي در روايات امر به معروف و نهي از منكر
90
  • نام منبع :
    انديشه اجتماعي در روايات امر به معروف و نهي از منكر
    سایر پدیدآورندگان :
    طوسی، محسن
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 92856
صفحه از 160
پرینت  ارسال به