جستجويی در ترجمه حسن بن محبوب - صفحه 233

علم رجال به بررسى احوال راويان احاديث معصومان(ع) مى پردازد؛ احوالى كه در قبول و رد سخن آنان تاثير داشته باشد، مانند: وثاقت در صدق و امانتدارى و قدرت حفظ احاديث و مذهب. علم رجال از هويت سجلى راويان هم تا حدودى بحث مى كند تا معلوم گردد فلان راوى كيست و آيا اصلاً وجود دارد و آيا مى تواند فلان حديث را از فلان راوى يا معصوم(س) نقل كند. آنچه در معرفت احوال راويان اهميت بيشترى دارد اين است كه جايگاه و نقش راوى در سلسله اسناد از نظر كمّيت و كيفيّتِ نقل، روشن گردد.
روشن است كه احاديث اهل بيت(ع) اساس فقه است و اين گنجينه توسط انسانهايى نسل به نسل و سينه به سينه به ما متقل شده است. بررسى حال اين افراد ما را در يافتن سنّت و گفته واقعى معصومان كمك مى كند.
ابن محبوب را در علم رجال به عنوان يكى از اصحاب اجماع مى شناسند. مبحث اصحاب اجماع بحثى است مشهور و اصطلاحى است معروف. اصحاب اجماع عده اى از راويانند كه علما بر صحت روايات و نقل آنها اتفاق نظر دارند. يكى از تفاسير مربوط به صحّت روايات اين گروه اين است كه بررسى حال راويانى كه واسطه بين اصحاب اجماع و امام معصوم(ع) هستند لازم نيست و مى توان به استناد اينكه اصحاب اجماع از آنها روايت كرده اند، آنها را افرادى موثّق بدانيم.
ابن محبوب در اصحاب اجماع در زمره اصحاب امام كاظم(ع) و امام رضا(ع) نام برده شده است، البته بعضى به جاى ابن محبوب، حسن بن على بن فضال را قرار داده اند، ولى نامزدى براى ورود در شمار اصحاب اجماع و قرابت به آنها خود براى جلالت مقام راوى امرى بس بزرگ است.

مشخّصات سجلّى

نامش حسن فرزند محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب. كنيه اش ابوعلى ولقبش سرّاد است. در كتب رجالى و در اسناد روايات بيشتر به نام ابن محبوب و حسن بن محبوب آمده است. سال

صفحه از 244