جستجويی در ترجمه حسن بن محبوب - صفحه 244

9 ـ كتاب المراح، با راء مهمله چنانچه در فهرست شيخ آمده است، ۱ البته در اعيان الشيعه با زاء معجمه ضبط شده است. ۲

جلوه اى ديگر از جمال حسن

ابن محبوب روايتگرى است به بزرگى و وسعت تمامى ابواب فقه. نام وى در ورق ورق كتاب عظيم فقه جعفرى ثبت است. امامت سه امام بزرگ، امام كاظم(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) را درك كرده است.
بارها به محضر حضرت رضا(ع) شرفياب گشته است. براى اخذ احاديث آل على(ع) در محضر بيش از صد راوى نشسته است. در تداوم اين سنّت بيش از صد تن ديگر را رسالت دارِ نقل روايات خود كرده است.
وى در ميان هفده ستاره ديگر در اصحاب اجماع پرتوافشانى مى كند. بزرگانى همچون شهيد ثانى او را در زمره زبده ترين اصحاب امام صادق(ع) برشمرده اند. ۳ بعضى ديگر از بزرگان از او به نام شيخ ياد كرده ۴ و بعضى هم او را فقيه راويان ناميده اند ۵ ابن محبوب فقيهى اجتماعى بود كه در جامعه در كنار مردم و شيعيان كوفه پناه و اميد و كليد حل مشكلات آنها بود.
ابن محبوب اگر چه در بطن آشوب كورِ واقفيه قرارداشت اما در آن غرق نشد. حق را شناخت و به آن تمسك جست. در اين باره رواياتى را در ردّ واقفيه و گمراهى آنان براى ديگران نقل كرده است. ۶
پايان اين نوشته، گفتارى است از امام صادق(ع) درباره ابن محبوب:

۰.قال الرضا(ع) فيما كتب اليه:ان الله ـ عزّوجلّ ـ قد ايّدك بحكمة وانطقها على لسانك، قد احسنت واصبت، اصاب اللّه بك الرشاد ويسّرك للخير ووفّقك لطاعته. ۷

1.الفهرست، شيخ طوسى، ص۴۶

2.اعيان الشيعة، سيد محسن امين، بيروت، دارالتعارف، ۱۴۰۶هـ.، ج۵، ص۲۳۴

3.اصحاب الاجماع وثلاثون من فطاحل العلماء، ابراهيم مشكينى، چاپ اوّل، موسسه امام حسين، ۱۴۱۳هـ.، ص۳۶

4.وسائل الشيعة، ج۲۷، ص۱۰۴

5.كتاب المعتبر، علامه حلى، قطع رحلى، مقدمه كتاب.

6.بحارالانوار، ج۴۹، ص۱۵

7.الكافي : ۲/۴۱۵/۱ .

صفحه از 244