حادثه «غدير» به اوج خود رسيده و حق بر «ستيغ» قرار گرفته است. در نگريستن به همه موارد ـ كه در اين فصل به تفصيل گزارش خواهد شد ـ ترديدى باقى نمى گذارد كه بزرگترين دل مشغولى رسول الله(ص) مسئله امامت و رهبرى آينده بوده است. از اين روى هيچ مناسبت و موقعيت شايسته اى را براى روشن كردن اين حقيقت و ابلاغ اين مأموريت الهى از دست نهشته است.
رسول خدا(ص) از آغازين روزهاى رسالت بر اين امر توجه مى دادند كه اوج آن حادثه غدير است. در اينجا نخست گزارش از آن تلاشها ارائه مى دهيم و سپس با بسطى بيشتر به واقعه غدير مى نگريم.
1ـ حديث يوم الأنذار
رسول الله(ص) براساس آيه: « وانذر عشيرتك الاقربين»(شعراء، ۲۱۴) مأمور مى شود خويشان خود را به اسلام دعوت كند ۱ و چون آنان با دعوت پيامبر(ص) گرد مى آيند رسول الله(ص) پس از مقدماتى كه در آن مى كوشد زمينه بيان و تفهيم پيام اصلى را فراهم آورده مى فرمايد: «فايّكم يوازرنى على هذا الأمر على أن يكون أخى ووصيى وخليفتى فيكم؟»ودر نقلهايى آمده است: «… خليفتى من بعدى». ۲
در آن جمع تنها كسى كه، پاسخ مثبت به اين فراخوان را فراز مى آورد، على(ع) است. رسول الله(ص) پس از آن پاسخ مثبت مى فرمايند:
۰.ان هذا أخى و وصيّى وخليفتى فيكم فاسمعوا له وأطيعوا. ۳
بدين سان پيامبر(ص) در آغازين روز دعوت علنى رسالت، ولايت، امامت و
1.تفصيل جريان را در منابع تاريخى بنگريد، از جمله: تاريخ طبرى، ج۲، ص۳۱۹؛ الصحيح من سيرة النبى الأعظم، ج۳، ص۶۱ با منابع بسيار؛الامام على بن ابى طالب فى الكتاب والسنّة، احاديث الخلافة، حديث يوم الأنذار.
2.شرح ابن ابى الحديد، ج۱۳، ص۲۴۴ ونيز: نقص العثمانيه، ص۳۰۳؛ الغدير، ج۲، ص۳۹۵
3.نسيم الرياض فى شرح شقاء، قاضى عياض، ج۳،ص۳۵