پژوهشي در اسباب نزول آيه«اكمال دين» - صفحه 111

است با حساب سفر حضرت از مدينه در روز پنج شنبه، چهار روز مانده به پايان ذو القعده و رسيدن ايشان به مكه در روز پنج شنبه(چهارم ذو الحجه) و اينكه روز اول ذو الحجه دوشنبه بوده است و روز عرفه.
11ـ قول آنان بر اين كه روز عرفه در سال حجةالوداع، روز جمعه بوده است، با اين مضمون رواياتشان كه پيامبر(ص) پس از نزول آيه اكمال دين هشتاد و يك شب در قيد حيات بود، در تعارض است.
نزد آنان ثابت است كه وفات پيامبر(ص) در روز دوازدهم ربيع بوده است. از نهم ذو الحجه تا دوازدهم ربيع الاول پيش از نود روز است، پس يا بايد روايت حاكى از وفات حضرت پيش از اين تاريخ را بپذيرند، يا با ما در اينكه آيه اكمال دين در روز غدير يعنى هيجدهم ذو الحجه ناز ل شده، موافق گردند.

۰.سيوطى در«درّالمنثور» مى گويد:ابن جرير از ابن جريح نقل كرده كه گفت: پيامبر ـ صلى الله عليه و سلم ـ پس از نزول اين آيه، هشتاد و يك شب در اين جهان باقى ماند. منظور آيه اليوم اكملت لكم دينكم… است. ۱

۰.ابن حجر در«تلخيص الحبير» حاشيه«مجمع الغووى» مى گويد:ابوعبيد از حجاج و او از ابن جريح نقل كرده است كه پيامبر ـ صلى الله عليه و سلم ـ پس از نزول آيه اليوم اكملت لكم دينكم… تنها هشتاد و يك شب زنده بود. ۲

۰.علامه امينى در«الغدير» چنين آورده است:قولى كه[نزد آنان] معتبر است و روايات وارد در تفسير رازى(ج3،ص529) به نقل از صاحبان اخبار و آثار بر آن تأكيد دارد اين است كه: هنگامى كه اين آيه بر

1.درّالمنثور, ج۲, ص۵۹. همانند اين نقل همچنين در ج۲, ص۲۵۷ به نقل از بيهقى در(شعب الايمان) آمده است.

2.تلخيص الحبير, ج۷, ص۳

صفحه از 116