احاديثي درفضيلت امام علي(ع)؛ برگزيده از «المقصدالاقصي» - صفحه 205

ذكر نموده است؛ از جمله: حديث منزلت، حديث غدير، حديث طير و احاديث ديگر. خوارزمى ضمن ترجمه آن احاديث، آنها را به نظم كشيده و سپس حدود پنجاه بيت از اشعارش در مدح و منقبت مولى الموحدين(ع) را آورده است. ۱
پيش از ارائه اين منتخب، به بيان احوال و آثار خوارزمى و نيز معرّفى اجمالى اين اثر مى پردازيم.
تاج الدين حسين بن حسن خوارزمى كبروى شاعر، عارف و اديب معروف قرون هشتم و نهم هجرى است. او به دليل علايقى كه از طريق عرفان و تصوّف به ولايت و آراى شيعه اثنى عشرى داشته، يا به دليل امامى بودن، به وسيله حنفيان هرات تكفير شد و شاهرخ ميرزا(807ـ850) او را محاكمه نموده، اما تبرئه شد و به ديار خويش ـ خوارزم ـ بازگشت، امّا ازبكها او را در حدود سال 840هجرى به شهادت رسانيدند. پيكر او در خوارزم در نزديكى مرقد پيرش ابوالوفا(متوفى 835) به خاك سپرده شد.

تأليفات خوارزمى

خوارزمى آثار متعدّدى در عرفان، ادبيات و شعر، تاريخ و رياضيات از خود به جاى گذاشته است. آثار او غالباً به فارسى است. فهرست آثار او چنين است:
1ـ جواهرالاسرار و زواهرالانوار(شرح سه دفتر نخست مثنوى است كه در دو جلد به چاپ رسيده است).
2ـ كنوزالحقايق فى رموز الدقائق(شرح منظوم مثنوى است). ۲

1.آقاى رسول جعفريان در مقدمه وسيلة الخادم الى المخدوم بحث تاريخى جالبى را درباره زمينه هاى ظهور تسنن دوازده امامى ارائه كرده اند و با نقل شواهد تاريخى متعدّد، توجه عالمان سنى را در قرون متمادى به نشر مناقب و فضايل اهل بيت(ع) يادآورى كرده اند. نگاه كنيد به: وسيلةالخادم الى المخدوم، در شرح صلوات چهارده معصوم، فضل الله بن روز بهان خنجى اصفهانى، به كوشش: رسول جعفريان، انتشارات انصاريان، ۱۳۷۵

2.فهرست كتابخانه دانشگاه تهران، ج۲، ص ۱۴۶ـ۱۵۰

صفحه از 209