امام محمد باقر(ع)

کتاب «امام محمدباقر علیه السلام» بازچاپ «باب هفتم» اثر مشهور «منتهی‌الآمال» نوشته مرحوم حاج شيخ عباس قمی(ره) است.

کتاب «امام محمدباقر علیه السلام»، در واقع، بازچاپ «باب هفتم» اثر مشهور «منتهی‌الآمال» نوشته مرحومحاج شيخ عباس قمياست.

در باره کتاب:

مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب «منتهی‌الآمال» ــ که نوشته‌اي پژوهشی درباره‌ زندگی چهارده معصوم (ع) است ــ با افق دیدی روشن، بیانی بدون ابهام، نثری روان و زیبا و با کمک گرفتن از اشعار فارسي و عربي در معرفی معصومان (ع)، خواننده عالم و عامي را آگاهي‌هايي بسيار مي‌بخشد. کتاب «امام محمدباقر (ع)» که «باب هفتم» منتهي‌الآمال را در بر مي‌گيرد، به معرفی امام پنجم اختصاص دارد.

مطالب کتاب :

اين كتاب، در هفت فصل به موضوع‌هايی چون تولد، نام و کنیه، فضايل و مناقب و مکارم اخلاق، معجزات، کلمات حکمت‌آمیز، وفات، اولاد و حکایات منسوب به آن حضرت پرداخته است.
در آغاز فصل نخست كتاب، با عنوان «در بیان ولادت و اسم و کنیت آن حضرت است» چنین مي‌خوانيم: «بدان که ولادت با سعادت آن حضرت روز دوشنبه سوم صفر یا در غره‌ی رجب سال پنجاه و هفت در مدینه منوره واقع شد و آن حضرت در واقعه کربلا حضور داشت و در آن وقت چهار سال از سن مبارکش گذشته بود، والده ماجده‌اش حضرت فاطمه دختر امام حسن مجتبی علیه‌السلام بود ...» (ص ۷)

درباره نام و لقب و كنيه آن حضرت نيز مي‌خوانيم: «اسم شریف آن حضرت محمد و کنیت آن جناب ابوجعفر و القاب شریفه‌اش باقر و شاکر و هادی است و مشهورترین لقبهای آن حضرت باقر است ...» (ص ۹)

در بخشي از فصل دوم کتاب ــ كه عنوان «مختصری از فضائل و مناقب و مکارم اخلاق حضرت باقر علیه‌السلام» دارد ــ چنین آمده است:

«شيخ مفيد مسنداً از عبدالله بن عطاء مكي روايت كرده كه مي‌گفت: هرگز نديدم علما را نزد احدي احقر و اصغر چنان كه مي‌ديدم آنها را در نزد حضرت امام محمد باقر (ع) و هر آينه ديدم حكم بن عتبه را با آن كثرت علم و جلالت شأن كه در نزد مردم داشت هنگامي كه در نزد آن جناب بود، چنان مي‌نمود كه طفل دبستاني است كه در نزد معلم خود نشسته.»

شیخ عباس قمی سپس با ذکر رخدادهایی در زمان حضرت و رفتار ایشان با اطرافیان و عالم بودنشان به مسائل پنهان، به علم و دانش و اخلاق والای حضرت می‌پردازد.

فصل سوم کتاب، به معجزات آن امام اختصاص دارد و نویسنده به چند مورد از معجزات اشاره می‌کند.

فصل چهارم به ذکر برخی موعظه‌ها و کلمات حکمت‌آمیز امام محمد باقر (ع) برگرفته از كتاب «تحف‌العقول» پرداخته است.

فصل پنجم با موضوع وفات آن حضرت و آن چه ميان حضرت و مخالفان واقع شده است، به نقل از «جلا‌ءالعیون» مجلسی، با سندی معتبر از امام صادق (ع) می‌نویسد که رخدادي میان حضرت و هشام بن عبدالملك منجر به غضب هشام شد و او در صدد قتل امام برآمد.

در فصل ششم به فرزندان و نوادگان امام محمد باقر (ع) پرداخته مي‌شود و در فصل هفتم و پایانی کتاب، حکایت‌هایی منسوب به آن حضرت (ع) را مي‌خوانيم.