و. تعارض ظاهر حديث غير قطعي با نصّ قرآني: حديث غير قطعيِ با اعتبار عقلايي، در چنين مواردي در حکم قطعي الصدور است. پس حديث، با تفصيل ياد شده در موارد پيش، بر معناي موافق قرآن حمل مي‌شود.
ز. تعارض ظاهر حديث قطعي با نصّ قرآني: ظواهر حمل بر نصوص مي‌شود.
ح. تعارض ظاهر حديث غير قطعي با ظاهر قرآني: با امکان جمع عرفي، حديث موثوق الصدور، ولي غير قطعي، در حکم قطعي الصدور است. پس ظاهر هر دو دليل حجّت‌اند و با هم جمع مي‌شوند؛ زيرا تا مانعي از حجّيت ظهورشان احراز نشود، ظهور هر دو حجّت خواهد بود. با امکان جمع نيز مانعي براي حجّيت اين ظهور پديد نمي‌آيد؛ نظير دو حديث قابل جمع.
ممکن است پنداشته شود که ظاهر قرآن بر ظاهر حديث حمل مي‌گردد؛ چون حديث از نظر شأني حاکم، يعني ناظر و مفسّر آيه است و همواره ظهور دليل حاکم قوي‌تر از ظهور دليل مقابل است؛ به دليل مقام مفسّر بودن و نظر داشتن به آن. ليکن چنين نيست؛ زيرا اگر حديث نسبت به آيه شأن مفسِّر و ناظر را داشته باشد، بايد بيان کنندة آن باشد و لازمه‌اش امکان جمع عرفي خواهد بود. پس چنين حديثي نمي‌تواند شأن مفسِّر و ناظر را داشته باشد، بلکه به عنوان حديث مخالف کتاب، در مقام اثبات از اعتبار ساقط خواهد بود. حکم مقام ثبوت نيز از توضيحات گذشته نمايان مي‌شود.

حالات و احکام تعارض حديث تفسيري با سنّت

هر آنچه در حالات و احکام تعاض حديث با قرآن بيان شد، در تعارض حديث تفسيري با سنّت، يعني با احاديث مسلَّم معصومان( نيز جاري خواهد بود.

جايگاه احاديث نامعتبر در تفسير

گونه‌هاي احاديث نامعتبر

الف. ضعف اصطلاحي: هرگاه حدّاقلّ يک نفر از راويان زنجيرة سند، در نقل داراي وثاقت يا حُسن حال نباشند، سند حديث در اصطلاح ضعيف شمرده مي‌شود؛ خواه آن راوي ناشناخته باشد و ذکري از او در کتب رجال نيامده باشد، يا نامش، بدون هيچ مدح و تنقيصي، ذکر شده باشد، و يا گفته باشند که او «مجهول» است و يا الفاظ و عبارت دالّ بر تضعيف و نکوهش دربارة او وارد شده باشد.
ب. احاديث مورد اعراض: احاديث داراي سند صحيح و يا در حکم صحيح که مشهور اصحاب از عمل و اعتماد به آنها اعراض نموده باشند.
ج. احاديث مخالف کتاب: حديثي که در تعارض، غير قابل جمع مقبول عرفي، با قرآن کريم باشد، از درجة اعتبار ساقط خواهد بود؛ گرچه اگر قابل جمع تبرّعي، هر چند بعيد، باشد، ردّ و انکار آن حديث را مجاز نمي‌شماريم، و بسا از آن دفاع ثبوتي هم بنماييم، ولي در مقام اثبات ارزشي برايش قايل نخواهيم بود.
د. احاديث مخالف سنّت: هرگاه حديثي با سنّت قطعي، يعني احاديثي که صدورشان از معصومان( مسلَّم است، در تعارض باشد، از درجة اعتبار ساقط خواهد بود؛ اگرچه اصطلاحاً صحيح السند باشد. همين