رويكرد صورى(Prosopographic) است و دو ديگر، رويكرد درونمايه اى يا محتوايى است.
86ـ بحث هاى قيافه نگارى از مطلب هاى كوفى سرچشمه مى گرد.
87ـ در حديث هاى كوفى يى كه عليه نگارش اند، ابن مسعود، صحابى كوفى، چهره اى برجسته است. گفته اند كه وى، نگارش حديث(كتابة العلم) را دوست نمى داشت؛ ۱ هنگامى كه دريافت كه پسرش حديث هايى را كه از او مى شنيده نگاشته است، فرمان داد تا نوشتارهايش را بياورند و آنها را محو كرد. ۲ وى همچنين وظيفه خود مى دانست تا نوشته هايى را كه ديگران نزد او مى آورند، نابود كند. ۳ در برابر اين كه او را مؤكدا داراى دعاوى شفاهى گرايانه دانسته اند، تنها با يك مورد مواجه شدم كه كوشش شده كه ابن مسعود را در جهت مخالف بسيج كند: در اينجا ما آميزه اى از نقل كتبى و اسناد خانوادگى را مى يابيم،
1.تقييد، صd۳۸؛ جامع، ص۶۵، س۶؛ اين پانوشت و پانوشت هاى بعدى، حديث هايى را كه درباره ابن مسعود در بيرون كوفه نقل شده نفى مى كنند.
2.تقييد، ص۳۹aـ۳۹b؛ Schoeler, Mundliche Thora , p.۲۲۶.
3.همان، صa۵۳ ـa۵۴ مقايسه كنيد با:صa۵۵؛ جامع، ص۶۵، س۱۲، ص۶۶، س۱۳؛ و مقايسه كنيد با: سنن، شماره۴۸۳ بايد يادآورى شود كه ماهيت و مضمون نوشته هايى كه نزد ابن مسعود آورده مى شد، هميشه مشخص نشده است و وقتى هم مشخص شده، اختلافى بزرگ در اين زمينه پديدار مى شود؛ مگر اينكه حديث نسبتا همگون باشد. از اين رو، بدينسان ممكن است مشخصات گوناگونى ـ از قبيل«حديث عجيب»، «أحاديث فى أهل البيت» و حتى«قصص القرآن» ـ تحوّلات بعدى شمرده شود، و حديث اصلى عليه نوشته هايى دانسته شود كه صرفا غيرقرآنى هستند. و نيز نك: M.Cook, Anan and islam: the origins of karaite scripturalism (Jerusalem studies in Arabic and islam, ۹, ۱۹۸۷, p.۱۷۴ item(۱۸.
