برده اند، وى را به جلالت قدر و عظمت و شرافت و زهد و عبادت ستوده اند.
نجاشى درباره او مى نويسد:
ثقة ثقة، عين. ۱
شيخ طوسى مى گويد:
صفوان… موثق ترين فرد زمان خود در نزد اصحاب حديث و عابدترينشان بوده است؛ در شبانه روز، پنجاه ركعت نماز مى خواند و در هر سال، سه ماه روزه مى گرفت و سه نوبت زكات مالش را خارج مى كرد. ۲
از مطلبى كه نقل مى شود، معلوم مى گردد كه صفوان مورد اعتماد كامل حضرت رضا(ع) بوده و حضرت، وى را شخصى عادل مى دانسته است:
«يكى از اهالى بغداد به نام محمّد بن عيسى بن عبيد بن يقطين مى گويد: حضرت رضا(ع) به من فرمان داد زنى را طلاق گويم و صفوان بن يحيى را بر آن شاهد بگيرم». ۳
در زهد و وارستگى صفوان، همين بس كه گروهى از واقفيان از راه تطميع وارد شدند و پول هنگفتى را به او پيشنهاد دادند تا او را به سوى واقفيه بكشانند؛ ولى او دست رد به سينه نامحرمان زد. امام رضا(ع) در اين باره فرموده است: صفوان، هيچ گاه جاه طلب نبوده و رياست را دوست نداشته است. ۴
از صفات ديگر وى، شدّت ورع او بود كه زندگى خود را بر آن بنيان نهاده بود. نقل است كه فردى در هنگام سفر، دو دينار به او داد و از او درخواست نمود تا در كوفه به خانواده اش برساند؛ وى گفت: شترم كرايه اى است؛ در اين مورد، از صاحبش اجازه مى گيرم. ۵
اسامى مشايخ او را در كتب اربعه شيعه، بالغ بر 240 نفر و در كليه منابع، بالغ بر
1.رجال النجاشى، ص۱۹۷، ش۵۲۴
2.الفهرست، ص۱۴۵، ش۳۵۶ و نيز بنگريد به: رجال النجاشى، ص۱۹۷
3.ر.ك به: رجال الكشى، چاپ آل البيت، ج۲، ص۸۱۷؛ تنقيح المقال، ج۳، ش۱۱۲۱۱
4.رجال الكشى، ص۵۰۳، ش۹۶۶؛ قاموس الرجال، ج۵، ص۱۲۹
5.بنگريد به: رجال النجاشى، ص۱۹۷؛ الفهرست، ص۱۴۶؛ نقد الرجال، ص۱۷۳؛ سفينة البحار، چاپ جديد، ج۲، ص۱۳۳
