اصحاب اجماع(2) - صفحه 98

222 نفر دانسته اند. ۱ علماى شيعه، احاديث مرسله وى را در حكم مسانيد دانسته اند و به رواياتى كه از راويان ضعيفى چون على بن ابى حمزه بطائنى و يونس بن ظبيان و ابى جميله نقل كرده نيز به ديده اعتبار مى نگرند.
راويانى كه از جناب ايشان روايت كرده اند، بالغ بر شصت نفرند؛ افرادى مانند: اسماعيل بن مهران، فضل بن شادان، حسن بن على وشاء، ايوب بن نوح بن دراج، ايوب بن عطية، سعد بن سعد، محمد بن خالد برقى، جعفر بن عبداللّه، حسين بن سعيد بن حماد بن مهران اهوازى، يعقوب بن يزيد.
تعداد تأليفات صفوان را سى كتاب و رساله نوشته اند كه شمارى از آن كتابها عبارت اند از:
الآداب، التجارات، الفرائض، الصلاة، الصوم، الحج، الزكاة، النكاح، الطلاق، الشراء والبيع، العتق والتدبير، البشارات، مسائل عن ابى الحسن موسى(ع)، الوضوء، الوصايا، المحبة والوظائف،النوادر. ۲
شيخ طوسى به نقل از ابن نديم، «تجارات» و «شراء» را دو تا مى داند.

۰.كشّى در رجال خود مى نويسد:حضرت رضا(ع) فرمود:… خداوند رحمت كند صفوان را! اين دو تن [اسماعيل بن خطّاب و صفوان بن يحيى] از حزب پدرم بودند و هر كس به حزب ما بپيوندد، خداوند او را داخل بهشت خواهد نمود.

سپس كشّى مى گويد:
صفوان بن يحيى در سال 210ق، در شهر مدينه از دنيا رفت. امام جواد(ع) حنوط و كفن خود را براى وى فرستاد و به اسماعيل بن موسى بن جعفر(ع) فرمان داد تا بر او نماز بخواند. ۳

1.مشايخ الثقات،چاپ اول، ص۲۴۳

2.رجال النجاشى، ص۱۹۶؛ الفهرست، ص۱۶۴(به نقل از ابن نديم).

3.رجال الكشى، ص۵۰۲، ش۹۶۲. اسماعيل بن موسى از مؤلفان به شمار مى رود و آثار علمى فراوانى دارد و از پدر بزرگوارش روايت مى كند.

صفحه از 115