سيري در كتاب «الاخبار الدخلية»(2) - صفحه 295

وابن داوود در «رجال» خويش و سيدبن طاووس(م673هـ) در كتابش(حل الإشكال) از آن نقل مى كنند. سيدبن طاووس، كتاب«الجرح» او را براى آنكه محفوظ بماند، تماما در كتاب خويش درج كرده است. ۱
ابن الغضائرى افزون بر دو كتابى كه درباره اصول و مصنّفات شيعى تأليف كرده، دو كتاب نيز درباره ممدوحان و مذمومان نگاشت و پس از درگذشت او هر چهار كتاب محفوظ ماند و به دست نجاشى رسيد. وى همچنين، اثرى تاريخى درباره«وفيات الرجال» نوشت كه اين هم در اختيار نجاشى قرار گرفت. ۲
بنابراين، از واقعيت دور نيست اگر بگوييم آثار ابن الغضائرى از مهمترين منابع و مآخذ نجاشى در تأليف رجال(فهرست) مشهورش ـ كه از نابترين كتب رجالى موجود مى باشد ـ بوده است.
2ـ با غور در اخبار تفسير منسوب به عسكرى(ع)، بطلان بسيارى از آنها روشن و ساختگى بودنشان عيان مى شود.
علامه شوشترى در ادامه، نمونه هاى فراوانى از كتاب موسوم به تفسير عسكرى را نقل و نقد نموده و بى اعتبارى و جعل و وضع كتاب را خاطرنشان مى كند. سپس مى نويسد:
آنچه از كتاب روايت كردم، نمونه هايى از آن مى باشد؛ چنانچه به دنبال غور و بررسى و استقصا بودم، بيشتر كتاب، اگر نگويم همه را، بايد نقل مى كردم؛ زيرا در اين كتاب، صحيح در نهايت كميابى است. ۳
3ـ سنّت الهى كه به دست پيامبران در ميان مردم جريان داشته، ابراز دليل و اظهار نشانه هاى روشنگر براى اتمام حجّت بوده است، نه پذيرفتن پيشنهادات اعجازطلبانه جاهلان و دشمنان و مخالفان. ۴ اين اصل، يكى از ابزار هاى شناخت حديث صحيح از

1.دايرةالمعارف تشيّع، ج۱، ص۳۵۴(نقل با تخليص).

2.قاموس الرجال، ج۱، ص۴۴۱ و ۴۴۲

3.الأخبارالدخيلة، ص۱۵۱ ـ ۲۱۲

4.براى مثال بنگريد به: البيان فى تفسيرالقرآن، ابوالقاسم خويى، فصل«اعجازالقرآن».

صفحه از 319